Özgeçmiş
CEMİL GÜÇYETMEZ (1896)
Eğitimci araştırmacılarımızdan yazar Cemil GÜÇYETMEZ Rumi 1312 yılında Malatya’da doğdu. Tahsilini Halep Sultanisinde yaptı. 1329’da öğretmenliğe başladı. Beylan, Halfeti’de Gaziantep’in Güceği Aktoprak Köyünde, Oğuzeli’nde, Gaziantep Şehir Merkezinde, Yavuzlar ve Cumhuriyet ilkokullarında, Gaziantep’in Arıl, Suboğaz, Cingife (Yavuzeli), Yukarıkaraviz köylerinde, Oğuzeli’nin Alimantar (Elbeyli), Yona köylerinde, Nizip’in Turlu Köylerinde öğretmenlik ve başöğretmenlik yapmıştır. Özetle, Gaziantep şehri ve havalisinde yıllarca dolaşmış, görevinden arttırdığı zamanlarını folklor çalışmalarına vermiştir. 1950 yılında emekliye ayrılmıştır.
Cemil Güçyetmez, muhtelif tarihlerde Gaziantep’te yayımlanan birkaç gazete ve dergide bilimsel, edebi, ahlaki, içtimai yazılar yazmıştır. İş ve Çalışmak adlı yayımlanmış bir de kitabı vardır.
Cemil GÜÇYETMEZ’in yıllarca emek vererek Gaziantep ve dolaylarında toplayıp tasnif ettiği ve lüzumlu bilgileri de ihmal etmediği Gaziantep Manilerini içine alan bir de Folklor Kitabı vardır.
Gaziantep’te Kültür Sanat ve Edebiyatta İz Bırakanlar s.89 (Ahmet AYAZ)
Güçyetmez her ne kadar doğum bakımından Malatyalı ise de çocukluk ve gençliğinin kısa bir bölümü bir yana bütün ömrünü̈ Gaziantep ve çevresinde geçirmiş̧, saçlarını bu çevrenin çocuklarının eğitim ve öğretimi için ağartmış̧ bir kimse olmasından başka bu kent ve çevresinin folkloru üzerinde araştırma ve incelemeler yapmış, bu konuda birçok yazılar yazmış ve bir de kitap yayınlamış, emekli olduktan sonra burada yerleşmiş̧ burada ölmüş ve bu topraklara gömülmüştür.
Cemil Güçyetmez'i ilkin Başpınar Dergisinin Ekim 1939 tarih ve 8. sayısında çıkan (Tekerleme ve Bilmeceler) adlı yazısıyla tanıdım. Bundan sonra yazıları birbirini izledi. Bir gün Derginin basıldığı CHP matbaasına gelmişti. Tanışmamız orada yüz yüze oldu. Yakından ikinci buluşmamız Kültür Derneği Kurulup kitap ve dergi yayınına başladığı vakit oldu. Dernekçe, değerli bir folklor derlemesi olan (Gaziantep'te derlenen Türküler ve Maniler) adlı kitabı yayınlarının 6. sı olarak çıkarıldığı gibi, Kültür Dergisinin 13. Sayısında yazı ailesine girerek bir çok değerli yazılar yayınladı.
Yaşam öyküsü:
Cemil Güçyetmez'in yaşam öyküsünü yazmak istediğim zaman, bu konuda bana bilgi verecek canlı veya yazılı bir kaynak bulmak için hayli bocaladım. Heleki H. Yetkin (Türküler ve Maniler) kitabının iç kapağında, kısa da olsa yaşam öyküsünü yazmıştır. Yetkin'in bu yazısının tıpkısını aşağıya alıyorum:
Yazarın biyografisi
Bu kitabın yazarı Cemil Güçyetmez 1312 yılında Malatya'da doğdu. Tahsilini Halep Sultanisinde yaptı. 1329 da öğretmenliğe başladı. Beylan, Halfeti Gaziantep'in Güceğe köyünde, Oğuzeli'de Gaziantep Merkezi Şehit Yavuz Bey, Cumhuriyet ilkokullarında, Gaziantep'in Anl, Subuğaz, Cingife, Yukankaravaiz, köylerinde, Oğuzeli'nin Ali Mantar (Elbeyli), Yona köylerinde, Nizip'in Turulu köyünde, İslahiye'nin Keferdiz köyünde öğretmenlik ve başöğretmenlik yapmıştır. Hülasa, Gaziantep Şehri ve havalrsinde yıllarca dolaşmış, vazifesinden ayırdığı zamanlarını folklor çalışmalarına vermiştir.
Cemil Güçyetmez, Muhtelif tarihlerde Gaziantep'te yayınlanan birçok gazetede ve dergilerde ilmi, Edebi, Ahlaki, İçtimai yazılar yazmıştır. (İş ve Çalışmak) isminde yayınlanmış bir de kitabı vardır.
Bu eser Cemil Güçyetmez'in yıllarca emek vererek Gaziantep ve dolaylarında toplayıp tasnif ettiği ve lüzumlu bilgileri de eklemeyi ihmal etmediği bir folklor kitabıdır. İçindeki Mâni ve Türküler Türk halkının sesidir.»
Kültür ve Yayın Şubesi Başkanı H. Yetkin
Rahmetli yazar ve folklorcunun yukarıdaki biyografisinde, çocukluğu Halep Sultanisinden önceki öğrenim durumuna ilişkin bolüm açıklanmamıştır. H. Yetkin'in belirttiğine göre bu hal tercümesi bile kendi zorlaması sonucu saptanarak kitaba alınmıştır.
Gaziantep Büyükleri (C.C.G. s.90)