BAŞLARKEN

İhtiyar arzın en büyük parçası ve bütün insanların ilk yurdu olup Asyanın garbi cenubuna doğru uzanmış bir parçası olan Anadolu yarımadasının cenubuna doğru ilerledikçe Şam ve Arabistan geniş çöllerine ve istiva hattı mıntıkasına varılmış olur. Fakat Anadolumuz, Bilâkis o çöllerden uzak ve Suriyeden, şimale doğru geniş ve münbit ovalarla daha sonra yayla ve güzel dağlarile ayrılır; ve bu yaylalar şarktan garbe git gide deniz kısımlarına doğru güzel ovalarla yayılır.

İşte bu cennet yurdumuzun bir köşesi ve Anadolunun Güney illeri arasındaki en güzel ve şirin memleketlerinden biri olan ve “Cenup incisi”diye anılan Gazia yurdun gerek, tabiat, gerek ekonomik bakımdan büyük bir mevkii vardır.

G.antep, yalnız dört sevimli ilçesi olmakla beraber, Türkiyenin 63 ili arasında arazinin sathî mesabası itibarile 28 inci derecede, nüfus çokluğu itibarile de 21 inci derecede bulunmakla illerimizin yarısından çoğundan büyüktür...

G.anteo hakkında vereceğimiz malûmat, adlarını kitabın sonunda kaydettiğimiz, Antebe dair yazılmış olan muhtelif konulardaki eserlerden elde edilen notlarla bazı tetkik ve müşahedeler mahsülüdür..

G.antebin Pazarcık, İslahiye, Kilis, Nizip, adile dört ilçesinden ibaret olan kasabalarile nahiye ve köyleri hakkındaki malûmat bu kitaptan sonra ikinci bir ciltle anlatılacaktır. Kitaptaki yazılar üzerinde tamamlayıcı bilgileri olanların lütfen bizi tenviz etmelerini yurt sevgisi adına sayın okuyanlardan rica ederiz.

Gaziantep İlinin Genel Durumu

Birinci Kısım

I. Vilâyetin coğrafî durumu

G.antep ili 35,5 derece tulüşarki ve 37,8 arzı şimalide kâindr. Tûl başlanğıcı İzmit olduğuna göre, 7 derece tûlü şarkîye ve 37 derece arzı şimalidedir. Deniz sathından yüksekliği 750.930 metredir. Sathî mesahası 11,875 Kilometre karedir. Şimalden Malatya ve kısmen Maraş, şarkten Urfanın bir ilçesi olan Bireciğin Fırat suyunun boydanboya uzanmasile, garpten Seyhan (Adana) ili ve cenupta ise Türkiyenin Cenup demir yolunun şarktan garbe doğru uzanan kısmında suriye sınırile çevrilmiştir.

Avarız

(A) Dağlar:

Vilâyetin en yüksek arazisi garp sınırında Amanos (ğâvur) dağlardır.

(*) Bu silsile üzerinde 3000 metre yüksekliğe yaklaşan tepeler vardır. Amanostan sonra Antebin batısında Sof dağı 1600 metre, biraz cenupta Sakaltutan dağı 1300, daha garpte Musabeyli dağları, Darmık dağı, Şimal sınırında Kızıldag, Cenubunda Karadağ vardır. Bunlardan Sof ve Sakaltutan dağları çıplak, diğerleri ormanlıktır.

Sof dağı vilayetin 20 kilo metre kadar batısındadır.

Kilis kazası havalisinde kürtdağı da Vilâyetin sayılabilecek dağlarındandır. Bu dağların deniz sathından 1000-1500 metre irtifâda bulundukları tahmin edilmektedir. G.antebin şimalinde karadağ ve Kızıldağ havalisi Cingife mahiyesinde olup her iki dağın arasında uzanan vadi “Araban” ovasını teşkil ovasını teşkil eder; ve ormanlarile pek lâtif bir manzara arzeder. Buradaki ormanlar zaman zaman gayri muntazam kat’iyata uğramakta olduğundan servet bakımından cehalet baltalarile ifna olunmakta idi. Fakat şimdi Hükûmet orman idaresinin uhafaza askerleile bu fenalığın önünü almıştır. Merkez ilçesinin 20 kilometre garbindeki Sof dağında da geniş ormanlıklara tesadüf edilmek-

Cemil GÜÇYETMEZ