DÜLÜK BABA
Gaziantep tarihinde çok mühim bir kelime olan Dülük Meşayih bahsinde bir ziyaret adı olarak yaşamakta ve ayrıca bir dağın ve Etiler zamanından kalma harabelerde meşhur bir köyün ismi bulunmaktadır.
Dülük baba türbesi, Dülük dağının garp sathi mailinde bir kulübeden ibarettir. Dülük baba deye bazan dağın kasdedildiği vakidir.
Gaziantep Halkevi Broşürü Evliya Çelebi seyahatnamesinden naklen Dülük baba hakkında şu izahatı vermektedir. ([1])
“Evvelâ şehrin şimalinde bir bayır üzerinde Dülük baba, Selim şah Mısıra giderken rahına varup yolun kolay ola Selim oğlan derler. Mısırı filan ayda alıp Mekke Medine sahibi olucak bana bir tekke yapar mısın? deyu Mısırın fethini tebşir ederler.
Melâmiyon ya Bektaşiyandan bir ulu Sultanmış hakiki hal tayin eyledği günde Mısır fetholup bâdelfih Selim şah Ayıntaba gelip Dülük baba merhumu bulup kabri münevveri üzerine bir asitanei âli bina eder.”
Dergimizin birinci sayısında: Dülük babanın sahabedan bir zat olup Antebin İslamlar tarafından fethinde şehid düşen bir pehlevan olduğunu ve asıl adının (Maliki Ejder) bulunduğunu kaydetmiştim. ([2])
Bilâhere bu hususta tesbit ettiğim rivayetlere göre Dülük babanın
adı (Davut Ejder) miş (Maliki Ejder) onun kardeşi olup Maraşta şehid olmuş ve bundan ötürü Maraşta bir çoklarının adı da Ejdermiş… Davudu Ejder yani Dülük babaya gelince: Antebin islamlar tarafından fethinde şehid olan bir bayraktarmış. Fakat mezarı bilinmezmiş. Soğuk ve tipili bir kış gecesi Antebe gelmekte olan bir katırcı (Antep gösteren) de yolunu şaşırmış. Dervişandan olan Katırcı “yetiş ya Gavs” deye istimdat etmiş, Şeyh Abdülkadir Geylanî zahir olarak beriden niçin imdat isteyorsun. İşte yakında Davudu Ejder hazreti yatıyor demiş. Katırcı bakmış ki şimdi türbenin bulunduğu mahalde
Parlak bir ışık balkıyor. Halbuki daima buradan gelip geçtiği halde böyle bir zıya görmezmiş. Yolunu tayin eden Katırcı ışığın bulun duğu yeri tahmin ederek bir işaret koymuş ve şehre gitmiş.
Sonra ışığın göründüğü yere bir kubbe bina ettirmiş ve orada ışığın daima yanmasını temin için mal vakfetmiş, bu ziya uzaklardan bile göründüğü için karda kışta ve karanlık gecelerde yolcular kolayca gidecekleri istikametleri tayin ederlermiş.
Bu mevzu ile alâkalı diğer bir rivayet daha tesbit ettim. Dülük dağının şimalinde Cağırgan denilen bir mahal vardır. Dülük baba muharebede burada büyük bir yara almış, yaraların tesirile dehşetli bir surette feryad etmiş, bundan dolayı bu mahalle Çağırgan denilmiş Bilâhere kelime Çagırğan şeklîni almış...
Yazan: Cemil Cahit GÜZEL
[1] Sahife: 155 mükerrer.
[2] Gaziantebin İslamlar tarafından fathine dair manzum bir efsane Sahife, 12, Haşiye: 5
