hareketlere girişmiş, Maraş beylerbeyi şehri terketmiş, ahali dağ başlarına çekilmişlerdir. Haydutun bununlada kalmıyarak başına daha fazla adam toplayıp Antep, Kilis ve Halep taraflarına saldıracağı Maraş ve Halepten gelen yazılardan anlaşılmıştır. Bundan ötürü mirim Iiranlığı ve has ağalığı üzerinden alınmıştır. Ortadan kaldırılması için kendisine Adana eyaleti verilen vezir müşir Mustafa paşa görevlendirilerek durum bildirilmiştir. Mustafa paşa ge linceye kadar Malatya mutasarrıfı, Rişvan zade Ömer paşaya haydut üzerine gitmesi ve yakalamaya çalışması bildirilmiştir. Maraş tarafında bulunan aşiret boybeylerinin Maraş mutasarrıfı maiyetinde yer almaları, Bozok mutasarrıfı Cebbar zade Süleyman beye, zamantı voyvodasına gereği kadir süvari askeri göndermeleri, Adana valisi geldiğinde birleşerek adı geçen haydudun yakalanması için emir verilmiştir.

Cilt: 134

Sahife: 379

Tarih: 21 Zilkade 1203 (14 Ağustos 1789)

Bu belgede Reşi kazası deyimi geçmektedlr. Bu deyim Kertişe, Çanakçı ve çevresindeki köylerin ayrı bir kadılığa bağlı bulunduğunu göstermektedir. Bundan önce Tılbaşarında kadılık oldUğu hakkında bir kayıt geçmişti. Antep’ e gönderilen ferman ve buyurultular da (Antep ve bağlı bulunan kazalar) cümlesi île bu kadılıklar kast edilmiş olacaktır.

Cilt: 134

Sayfa: 261 Ferman

Tarih: C Ahir başı 1200 (Nisan 1786)

Aksaklıklar dolayısıyla (Ayanlığın) kaldırıldığı, yerine (Şehir kethudalığı) nın kurulduğu, şehir halkının kendi işlerine bakması için Şehir kethüdalarını kendilerinin seçmeleri.

Cilt: 134

Sayfa: 271

Tarih: 15 Cemaziyelahir 1204 (3 Mart 1790)

Antep'te üç yeniçeri bölüğü vardır. Bunlardan onunca bölükten Salih Alemdar, Hasan Beşe, 71’nci bölükten Kürt Murat oğlu Ebubekir Ağa, Hasan Alemdar, Haci Mustafa, Numan Beşe, Birinci bölükten İhtiyar İbrahim Ağa, Karagöz Alemdar, Haci Haydar, bütün alimler, salihler, sâdât ve nakip önünde dediler ki:

Bundan sonra şeriat ve kanuna aykırı olarak uygunsuz bir hareket yapılmayacağı, yoldaşlarımızdan herhangi biri bir kimsenin malına taarruz eylediğinde, buna hiç birimiz sahip olmayacağız. Zabıta tarafından yakalanıp cezalandırılmasına, böyle bir suçlu kaçtığında geri gelirse zabıtaya teslimine çalışacağız. Bunu taahhüt ederiz. Aykırı hareket edenler cezalandırılsın, bu sözleri tescil olundu.

Cilt: 134

Sayfa: 233

Tarih: 5 Şevval 1205 (8 Haziran 1791)

Buyurultu: Diyarbakır valisi Yusuf paşadan Antep’e

Antep’te emir ve yeniçeri gürühları arasında beş on yıldan beri yapılagelen tarafçılık ve güdülen düşmanlık dolayısıyla ara yerde halkın zarara ve zulme uğradığı, bu haliyle Antep İslam memleketlerinde kötülüğe örnek olduğu, bu durumun dünya ve ahirette kötü sonuçlar vereceğini, bundan ötürü taraf gütme iddialarından vazgeçilmesi, bundan sonra iki tarafın birbirlerinin bulundukları sokaklara silah ile gitmemeleri, tersine hareket edenlerin yakalanarak tarafımıza gönderilmeleri

Cilt: 134

Sayfa: 297

Tarih: Muharrem başı 1208 (9 Ağustos 1793)

Ferman: Halep valisi Süleyman paşaya

Antep’te ortaya çıkan ihtilalin müsebbibi olan (Kullukçuoğlu) Antep’ten kaçarak Halep’e gittiğinden cezalandırılması, kesilen başının İstanbul’a gönderilmesi için emir yollanmıştı. Bu defa sunulan yazınızda, Halep kadısının ilamında, Antep halkının iki parti olup birisinin Kullukçuoğlunu, öbürünün Sadık beyi istediği, Kullukçuoğlu halkı uyarma niyetiyle hareket ettiğinden ayaklanmanın yatıştırılması ve fesadın ortadan kalkması için tarafınızdan gönderilen tembih yazısına uyarak halkla hesabını gördükten sonra Halep’e geldiği, aslında delil zümresinden olup Kilis voyvodası tarafından imdat için görevlendirilen askerle birlikte Antep’e gönderilmiş̧ olduğu bildirilmiştir. Sen ki vezirimsin Kayırman dolayısıyla bundan sonra kendi işiyle uğraşıp haydutlar zümresine katılmamak, vezirlerin yanında doğrulukla çalışmak şartı ile bağışlandığı, bu yolda tembih olunması.

Cilt: 134

Sahife: 220 Ferman

(Devam edecek)