Enderi’nin çocukluk hayatına dair malûmat elde edemedik. Ancak sekiz on yaşında iken Hacı Mehmet adında bir zaattan Kuran öğrenmiştir. Sonra okuma yazmayı kendi kendine ilerletmiştir. İlk yazıya heceleri yan yana dizmek suretiyle başlamış ve ilerletmiştir. Enderi 1305 senesinde reji kolcusu yazılıyor. Bazende muhamminlik olarak süren reji mensupluğu 340 senesine kadar sürdükten sonra tekaüt oluyor.
Bektaşiliğe intisabı Mehmet Münip 40 yaşında iken Bektaşi tarikatına girmişti. Eren köyü Şah kolu dergahı postnişini Hilmi dede babanın halifesi ilhami babadan nasip almıştır.
Enderi bunu:
Hacı Bektaşi Velidir. Pirimiz kubücilian
Lutfuna masher olup rahında oldum rehnüma[1]
Mürşidin gerçek veli halka begüş ilhamidir.[2]
Aç gözün serdarımız Hilmi dede sahip liva[3]
Diye ifade eylemektedir. Mehmet ağa kerbelaya gitmek üzere Antep’ten geçen ilhami baba ile tesadüfen görüşüyor ve anlaşıyor. İlhami baba kerbeladan dönüşünde yine Antep2te bir müddet kalıyor. Bura halkını tariki nazenine mütemayil görerek Hilmi dededen (talip uyarma) müsaadesi alıyor. Aydın babayı tekkede ittihaz ediyor. Bir çok kimseler meyanında Mehmet Münip de ikrar veriyor.
Merhum bir nefesinde bu hadiseyi:
Sarı ismail Postu Erenler postu[4]
Oturur İlhami pir balım dostu[5]
Dergâhı aydına kademim bastı.
İkrar verdik muhlishane yar ile
Diye anlatıyor[6] Enderi 40 yaşında intisap eylediğinde göre İlhami babanın Antep’e gelişi 311 yılına müsadif olmak gerekir. Baba bundan sonra birkaç defa daha Antep’e gelmiştir. Bunlardan üçüncüsü 326 senesinde rastlıyor. Enderi bunun için şu tarihi yazmıştır.[7] [8]
Söyle ey dil, söyle geldi mürşidi sultanımız.
Baba Bektaşi velidendir bizim erkânımız.
İster isen rhı hakkı essaladır gelberu
Geldi çun ruzı hızır açıldı gül reyhanımız
Hâki antaba kadem bastı bugün olpakizat
Ol cihedden bil-messerret buldu dilhandanımız
Şükrilillah görmüşem didalarını ayrılmazam
Teşrifinden pürziya oldu bugün meydanımız
Yadigârı Enderinden düştü bir tarihitam
Kişveri İlhamı sultandır bizim burhanımız.
1326
Yazan: Cemil Cahit GÜZEL
[1] Divan sahife 1
[2] İlhami baba için İbnilemin Mahmut Kemal Bey’in Son Asır Türk Şairlericilt 4 sahife 698 ile Saddetin Nüzhet merhumun Bektaşi Şairleri kitabına bakın.
[3] Hilmi dede Son Asır Türk Şairleri cilt 4 sahife 652 ve Sadettin Nüzhel’in Bektaşi şairleri
[4] Başpınar sayı 55 sahife 9’a bakınız.
[5] Sarı İsmail Hacı Bektaşi Veli’nin müritlerinden olupUsturumca dergahında post nişin iken orada ölmüştür.
[6] Bektaşilikte müccerretlik kolunun piri olup Balum Sultan Hızır balı atlar ile de anılır. Bektaşiliğe içkiyi teslis tenasuh, mücerretlik undelerini getiren zaddır.
[7] Divan, Sahife: 145
[8] Divan, Sahife: 217