Atatürk bulvarında Çınarlı Parkı karşısında bugün kuyumcu Kâzım ile Naci Atay’a ait apartmanların yerlerinde hamam vardı. Halk buna Küçük Paşa hamamı derdi. Fakat Küçük Paşanın asıl adını kimse bilmezdi.

1945 yılında yayınlanan Halkevi broşürünün içinde Evliya Çelebi seyahatnamesindeki Gaziantep’e ait bölümde yer alınca Küçük Paşa hamamının öbür adının Piyale Paşa hamamı olduğunu öğrendik.

Osmanlı tarihinde ad bırakan ve her ikisi de kaptanı deryalık eden ünlü Piyale Paşa ile uzun Piyale Paşanın hal tercümelerinde çevremize geldiği hakkında bir kayıt ve işaret yoktur.

Şu halde Küçük Paşa dediğimiz Piyale Paşa kimdir?

Bana kalırsa Küçük Paşa Piyale Paşa değil, bıyıklı Silahtar Mustafa Paşadır. Evliya Çelebi seyahatnamesinin asıl metninden yapılan nakilde okumada veya yazmada bir yanlışlık yapılmış olması ihtimali vardır. Zira Bıyıklı Mustafa Paşa Maraş’ta Beylerbeyliği yani Valilik yapmıştır. O zaman Gaziantep Maraşın bir ilçesidir. Bıyıklı Mehmet Paşa Maraşta, Malatyada Medrese Camii ve hamam gibi hayratlar kurmuştur. “İstanbul Çeşmeleri Sahife 23, 24 Milli Eğitim Bakanlığı Müzeler ve Eski Eserler Genel Müdürlüğü neşriyatından 1945”

İşte Bıyıklı Mehmet Paşanın Maraş Valisi bulunduğu sırada Gaziantepteki bu hamamı yaptırmış olması mümkündür. Bu düğümü de Şer’i mahkeme sicillerinin bir gün çözeceğine inanıyorum. Amma ne zaman?