HAYVANSAL BESİNLERİ GAZİANTEP HALKINA BOL VE UCUZ YEDİRMEK İÇİN NE GİBİ TETBİRLER ALABİLİRİZ? (1)

Kategori: Makale
Konu: Gaziantep

YÜZYILLARDAN BERİ GAZİANTEP VE ÇEVRESİNİN HAYVAN TİCARETİNDE OYNADIĞI BÜYÜK ROL

Anadolu'ya Ortadoğu Arap ülkelerine, Arap ülkelerini Anadolu'ya birleştiren ana ticaret yollarının, çağı binlerce yılından beri Gaziantep Bölgesi'nden geçmektedir. Arap ülkeleri Gaziantep Bölgesinin güneyinde, Doğu ve Güneydoğu Anadolu ise Gaziantep’in kuzey ve doğusunda yer almaktadır.

Gaziantep Şer’i Mahkeme sicillerinde mevcut yüzlerce belge Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan gelen hayvan sürülerinin, asırlardan beri Gaziantep'ten geçerek Arap Ülkelerine sevkedildiklerini doğrulamaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti devrinde dahi hayvan sürüleri, Gaziantep Bölgesi'nde kuzeyden güneye doğru akmakta devam etmektedir. Hudutların mayınlanmasına ve çok sıkı hukuki ve askerî tetbirler alınmasına rağmen, kaçak hayvan sürüleri güneye geçmektedir.

Türkiye'ye nisbetle Arap ülkelerinde etin daha pahalı oluşu, asırlardan beri Gaziantep bölgesini, Anadolu ile Arap ülkeleri arasında bir hayvan ticareti bölgesi yapmıştır. Büyük fiyat farklarının devam ettiği müddetçe, ne kadar sert ve çeşitli hukukî tetbirler alınırsa alınsın, kaçakçılığın önlenmesinin mümkün olamıyacağını, tarih ilini bize binlerce misalle öğretmiştir. Gaziantep'ten Arap ülkelerine yapılan hayvan kaçakçılığının hukukî tetbirlerle önlemenin mümkün olamıyacağı gerçeğini, hiçbir zaman unutmadan, göz önünde tutmalıyız. Son yıllarda hayvan kaçaklığı İran ve İrak hududunda fazlalaşmıştır. Meseleyi bir de Arap ülkeleri açısından inceleyelim.

ORTADOĞU ARAP ÜLKELERİNİN ET İHTİYACININ GAZİANTEP BÖLGESİNE YAPTIĞI TESİR

Suriye, Lübnan, Irak, Ürdün, Küveyt ve Suudî Arabistan gibi Ortadoğu Arap ülkelerinde hayvancılığa elverişli araziler pek azdır. Bu ülkelerde çöller geniş yer kaplamaktadır. Otlaklar ve yemler az ve pahalıdır. Mevcut coğrafî, ekonomik ve sosyal şartlar, Ortadoğu Arap ülkelerinde hayvancılığın kendiliğinden gelişmesini engellemiştir. Hayvansal besin maddelerine muhtaç olan Arap ülkeleri, asırlardan beri daha ucuz ve bol ete sahip Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmıştır. 1967 yılında Arap ülkeleri İsrail devleti gibi gelişmiş devletlere sahip değildirler, Modern hayvancılığı uyguluyacak durumda olmuyan Arap Ülkeleri et ithaline devam etmekte ve edeceklerdir. Arap ülkelerine nisbetle Gaziantep bölgesindeki daha ucuz fiyatlı hayvanlarda çeşitli tetbirlerle güneye akmakta ve akacaktır. Bu durum ekonomi ilminin kanunlarına aynen uymaktadır. Meseleyi bir de Anadolu açısından inceleyelim.

DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU HAYVANCILIĞININ GAZİANTEP BÖLGESİNE TESİRİ

Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da hayvancılığa elverişli geniş araziler vardır. İklim de hayvancılığa müsaittir. Birçok yerlerde bol ve ucuz ot mevcuttur. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya çevre bölgeden devamlı hayvan talepleri geldikçe, hayvan yetiştiriciliği kendiliğinden gelişmiştir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da sırf hayvancılıkla geçinen yüzbinlerce göçebe vatandaş vardır. Asırlardan beri göçebe vatandaşlar sürüleri ile birlikte yaz aylarında yaylalara çıkarlar, kışın ise daha sıcak olan güney ovalarına inerler. İhtiyacından daha az hayvanı yetiştiren Gaziantep Bölgesi halkı ile Gaziantep’in güneyde yer alan Arap ülkeleri halkı, Anadolu hayvancıların asırlardan beri devamlı müşterisidirler. Anadolulu hayvan yetiştiricilerinin yaşadığı bölgelerde hayvani gıda fiyatları yükseldikçe Gaziantepte fiyatlar yükselir. Fiyatlar düşerse Gaziantepte de düşer Doğu istihsal bölgelerinde hayvani gıdalar fiyatları Gaziantepdeki fiyatlara nisbetle daima daha düşüktür. Çünkü Doğudan gelen hayvanı gıda maddelerine Gaziantepli tüccar, nakliye, çoban ve yeni masraflarını eklemek zorundadır. Son yıllarda Suriye'de sosyalist rejini kurulunca, Kuveyt ve Irak gibi ülkeler et ihtiyacını İran ve Irak hudutlarından elde etmiye başlamışlardır.

İleri gitmiş ülkelerden bazıları bol ve ucuz hayvansal besinler elde etmek için ilimden geniş ölçüde istifade etmektedirler. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Avustralya gibi dünyanın en büyük et ihraç eden ülkelerde, hayvan hastalıkları (Veteriner) hekimliği, ağıl ve haralar, sunî döllenme ve ırk ıslahatı, yem sanayii, konservecilik gibi alanlarda Türkiye hayvancılığı ile mukayese edilemiyecek derecede ileri gidilmiştir. Gaziantep İli gibi diğer Türk illerinin de ucuz ve bol hayvânî besinlere kavuşabilmesi için, Türkiye çapında modern ilmî hayvancılığın devlet tarafından geniş ölçüde desteklenmesine bağlıdır. Biz bu yazımızda Gaziantep ilinde yaşıyan vatandaşlar ve maballî teşkilatlar olarak neler yapabiliriz? Sorusunun cevabını araştırmaya çalışacağız. Sorunun cevabnı araştırmadan evvel, Gaziantep Bölgesi hayvancılığı ile ihtiyaçlarını kısaca hatırlıyalım.

GAZİANTEP İLİNDE HAYVANSAL BESİN VEREN HAYVAN SAYISI MEVCUDU

Gaziantep İli Veteriner müdürlüğü 1967 yılbaşı kayıtlarıma göre, Gaziantep ilinde: 130.000 adet koyun, 300.000 adet keçi, 114.000 sığır, 1.000 manda,

(Devamı var)

YETKİN, H. " HAYVANSAL BESİNLERİ GAZİANTEP HALKINA BOL VE UCUZ YEDİRMEK İÇİN NE GİBİ TETBİRLER ALABİLİRİZ? (1) ". Gaziantep Kültür Dergisi. ( 1967)

Anahtar Kelimeler: karşılamaya, guneydogu, rejini, onlemenin, güneyind