(Geçen sayıdan devam)

Aslan hamedim gelir geriden

Yüreklerin yağlarını eriten,

Cıdayı sallayan geldi Beydili

Höşanında derki ben böyle gördüm

Maşallah dedim de salavat verdim

İkindi vaktinde köprüye geldim,

Cıdayı sallayan geldi Beydili

Türkmen Ozanı

Toplandık aşiret geldik culap’a Firuz (l) beyin bendi (2) başbent değil mi? Emir olundu, beyler kondu yan yana Hacı alinin (3)yurdu Seylan değil mi?

Hacı aliden aşağı Budak (4) dizildi Bent sahibi ismi ismine yazıldı Orada Berk ağanın (5) keyfi bozuldu Torunların (6) yurdu Şirvan değil mi?

Yer verildi Ulaşlı beyine Oda kondu Berk ağanın sağına Firkat geldi akça kale dağına Bayındırın (8) yurdu Koncan değil mi

Dedem oğlu haymaların kurulsun dövülsün kahveler harbi çağrılsın Açılsın bayraklar mehter kurulsun Abdal’ların yurdu ören değil mi?

Dedemoğlunun da şiirinden anlaşıldığı gibi, Türkmenler bir düzen dahilinde culap mıntıkasına ve culap suyu kenarına yerleşmişlerdir. Bu yerleşme şekli Türkmen oymak beylerinin sosyal mevki, aşiret içindeki durumlarına göre tertiplenmiştir. Firuz bey aşiretin başkanıdır. Başkent hususiyle Firuz beye ait olacaktır. Dedemoğlu’nun şiirinden anladığımıza göre bu yerleşme şekline, yalnız Berk ağa memnun olmamış gözüküyor. Berk ağa Güneç ve Kazlı oymaklarının başkanıdır. Bu bakımdan Firuz beyden sonra ikinci bende kendisinin konmasının gerektiğine inanmış idi. Diğer oymaklar bu tertibi olduğu gibi kabullenmişlerdir.

Türkmen aşireti büyük oymalardan ibarettir. Bu oymakları aşağıdaki şekilde sıralaya biliriz.

1- Araplı 11 -Kürdülü

2- Bekmişli 12- Encürlü

3- Güneç 13- Yağmurlu

4- Karaşıhlı 14- Çayrazlı

5- Kazlı 15- Ceritli

6- Kadirli 16- Mürselli

7- Ulaşlı 17– Karakeçili

8- Bayındır 18– Karakoyunlu

9- Şarkevli 19– Savcılı

10- Birelli-Emirli

Bu oymaklar ayrıca kendi aralarında da dallara ayrılmışlardır. Culap havalisine yerleşen Türkmenlerin bu on dokuz oymağı daha sonraları culap’tan ayrılmış, Anadolu’nun değişik çevrelerine yerleşmişlerdir. Otuz altı bin hanede Firuz beyle birlikte tekrar Horasana dönmüşlerdir.

Bugün, Oğuzeli ilçesine bağlı, güney sınırımızın bir bekçisi olan bu köylerde genellikle Türkmenler yaşarlar. Yukarda sıraladığımız on dokuz oymaktan ancak on iki tanesi bugünkü̈ yaşadıkları topraklara yerleşmiş kalmışlardır. Türkmenlerin bu on iki oymağından altı tanesi Elbeyli ve Doğan pınar bucağının köylerine altı tanesinde barak (Karkamış) bucağı köylerine yerleşmişlerdir.

Elbeyli ve Doğan pınar (Haral) bucaklarına yerleşen oymaklar:

1-Araplı

2-Bekmişli

3-Güneç

4-Karaşıhlı

5-Kadirli

6-Kazlı

Barak topraklarına yerleşen oymaklar:

1-Bayındır

2-Kürdülü

3 -Ulaşlı

4 -Encürlü

5-Yağmurlu

6-Çayrazlı

Diğer Türkmen oymaklarından, karakoyunlu, savcılı oymaklarıda, Gaziantep’in kuzey ve batı çevrelerindeki bazı köylere yerleşmişlerdir:

Türkmenlerin bir kolu olan Birelli oymağıda, Oğuzeli ilçesinin Elbeyli bucağı Merkezi Alimantar köyüne yerleşmişlerdir. Ali mantar köyündeki birellilerin ileri gelen ailelerine Hürşit Ağalar-Kördeveler denmektedir. Bunların ileri gelen şahsiyeti olan ayni köyde oturan Gazi Kördevedir çevrede sevilir ve sayılır oda sahibidir.

Türkmenlerin diğer oymaklarına gelince, bunlardan:

1- Mürselli oymağı Hatay İlimizin dolaylarına yerleşmişlerdir. Reyhanlı beyleri diye tanınırlar. Hatay anavatana kavuşmazdan önce, bağımsız bir cumhuriyet iken Cumhurbaşkanı Mürselli oğullarından Tayfur Sökmen idi. Bu oymak Hatay ili dolaylarında büyük bir değere sahiptir.

2- Karakeçililerin en yakın kolu Elbeyli bucağına sağlı kemmüm köyünde otururlar bunlara Alibayram uşağı (Oğulları) denir. Soyadı kanunu çıktığında Albayram soyadını almışlardır. Bu oymağın diğer bir kolu Urfa’nın Suruç ilçesi köylerine yerleşip kalmışlardır.

3- Savcılılar ve karakoyunlular daha sonraları culaptan ayrılmış Anadolu’nun batı kesimine göçmüşlerdir. Aydın, Söke, Denizli, Muğla dolaylarına yerleşmişlerdir. Elan bir kısmı çobanlıkla iştigal ederler. Yerli halk bunlara Yörük diye hitap eder.

Gaziantep çevresine yerleşen savcılıların ileri gelen kişilerinden ve Gaziantep milli mücadelesinde büyük yarlıklar gösteren ve Milli Eğitimimize büyük bağışlarda bulunan Dayı Ahmet ağayı burada anmak ve hatırlamak gerekir.

Ve kıymetli halk şairimiz Zeki Savcıda bu oymaktandır.

4- Karakoyunlular, bunların bir kısmı Gaziantep’e yerleşmişlerdir. Daha önceleri devecilikle uğraşırlardı.

5- Ceritliler, bunlarda Anadolu’ya göçmüş Türkmen oymağıdır. Ankara havalisinde ceritlilere çok rastlanır. Bir ara M. Ali Ceritoğlu adında millet vekilleri bile var idi.

Barak ve Elbeyli çevresine yerleşmiş Türkmen oymakları ayrıca kendi aralarındada kollara ayrılırlar.

Baraktaki dallar, înalogulları. Taburlar, Tiryakiler, îsalılâr, Çokşuruklular, Çakıroğullart. Kasımlılar, Kahramanlılar, Karakozaklılar, göğe bakanlar ve Mahmutlular dallarına ayrılırlar.

Elbeyli ve Doğanpınar bucaklarına yerleşen Türkmen oymakları ise aşağıda sıralanan dallara ayrılmışlardır.

1- Güneç oymağı:

A- Musullular

B- Bedirliler

C- Azzanlılar

D- Hamzalılar

2- Araplı oymağı:

A- Ebuz eytliler

B- Hacı mahliler

C- Cumaoğulları

D- Çözen oğulları

E- Kabaali oğulları

F- Polat oğulları

G- Urumlu oğulları

I- Hamet oğulları

(DEVAM EDECEK)