Önümüzdeki günlerde ağda imalathaneleri faaliyete geçeceklerdir. Gaziantep ve köylerinde pekmez ve ağdalar yaş üzümden yapıldığı halde Kilis’te kuru üzümden imal edilir. Bu sebepten dolayı Gaziantep ağdaları tercih edilir. Musabeyli Bucağına bağlı bazı köylerde de yaş üzümden pekmez yapımına başlanmıştır. Bundan bir kaç yıl önce Kilis ağdalarının sürümü yüksekti.

Fakat bilahare durum birdenbire değişmiştir. Çünkü kuru üzüme bozuk incir ve tah katma ve böylece fazla kâr sağlama yolu tutmuştur. Bozuk incirler Ege bölgesinden getirilmekte tahte mahallen temin edilmektedir. Tek salkımda çürüyen üzüm taneleridir. Şehrimizde iki yüze yakın ağda imâlathanesi vardır.

Buralarda yapılan pekmez ve ağdalar İç Anadoluya sevkedilmekte ve bereketli yıllarda revaçbulmaktadır. Fakat karışık ağda ve pekmezler, Gaziantep mamüllerine nisbetle daha ucuza satılmakta ve bazen de alıcı bulunmamaktadır. Halkımız için önemli bir gelir kaynağı teşkil eden ve kuru üzümlerimizin istihlâki hususunda faydalı olan ağda ve pekmezlerin saf üzümden yapılması ve bu suretle eskiden olduğu gibi talebin fazlalaştırılması için tedbir alınması gerekir.

Bu işe Ticaret Sanayi Odasının el koyması ve kontrole başlaması gerekir. Pekmezciler derneğinin de bu konuda kesin bir karara varması, Ticaret ve Sanayi Odasına yardımcı olması lâzım gelir. Ağda ve pekmeze bozuk incir ve teh katıldığı takdirde rengi ve lezzeti değişmektedir. Önceleri bu işe lâyık bulunduğu önem verilmekte ve imalât kontrol edilmekte idi. Hatta bu alanda Belediyece gösterilen faaliyet, denetleme daha önde gelirdi. Sonraları nedense bu işden vazgeçilmiş ağda ve pekmeze bozuk incir ve teh katılmasına âdeta göz yumulmaya başlanmıştır. Gerçekte ağda ve pekmezlere bozuk incir ve teh katılması, zeytinyağına mâdeni yağ ve parafin karıştırılması gibi halk sağlığı için tehlikeli değildir. Fakat imalatçılar ve üzüm müstahsilleri zarara uğramakta ve kuru üzüm sarfiyatı azalmaktadır. Her şeyde olduğu gibi ağda ve pekmez yapıntıda arz ve talep usulüne tabidir. Tekel idaresinin tamamen satın almadığı kuru üzümlerimiz ağda ve pekmez haline getirilirse hem imalatçılar para kazanır, hemde müstahsil elinde kuru üzüm kalmaz. Bu gerekçeye riayet edilmesi her kakımdan yararlı olacak ağda ve pekmezlerimizin isteklileri artacaktır.