Gaziantep Kültür Derneği yayınevinden, en çok istenen kitapların başında: (Gaziantep Tarihi) ile (Gaziantep Kılavuzu} geliyor. Bu isteklere cevaben her defasında (bu konuda derli toplu bir kitabımız yoktur} cevabını verirken, üzüntü duyuyoruz. Gaziantepli bugünkü ve gelecek kuşakların içinde yaşadıkları çevreyi iyice anlayabilmeleri için, bu iki ana esere şiddetle ihtiyaçları olduğunu, uzun uzun izah etmeğe lüzum yoktur. Şiddetle ihtiyacı duyulan bu iki ana eser neden yazılamıyor? Bu işe teşebbüs edenlerin karşısına, her defasında malzeme yokluğunun, kaynak noksanlığının önemli bir engel olarak dikildiğini tahmin ediyorum. 1957 yılında Gaziantep Kültür Derneğinde vazife alırken, Gaziantep Tarihi ile Gaziantep Kılavuzunu da yayınlıyacağımız ümidi ile büyük bir heyecan duyuyordum. Bu ümitle mevcut yazılı bilgileri toplamaya çalışanlardan biri oldum. 1959 yılında, o zamana kadar yazılmış Gazianteple ilgili bilgilerin büyük kısmını, araştırma kolunda bir araya getirmiştik. Bu bilgilerden şu neticeye vardım: Cumhuriyetin ilk yıllarında Gaziantep'te Ali Kıza Yalgın ile Şakir Sabri Yetıerle başlayan bilgi derleme çalışmalarının, 1933 ilâ 1948 yılları arasında Gaziantep halkevinin devamlı desteğine rağmen, yeterli bir tarih ve kılavuz kitabı meydana getirecek olgunluğa henüz erişemediğini anladım. Mevcut şartlar içinde elde edilen netice karşısında, bu konuda çalışmalarını ilerledikçe, büyük bir hayranlık duyduğumu burada belirtmeyi büyük bir vicdan borcu sayıyorum. Gaziantep Kültür Derneğinin de araştırma ve derleme faaliyetine hız vermesi gerekiyordu. 1957 ilâ 1965 yılları arasında araştırma ve derleme çalışmalarına büyük bir hız verdik. Fakat bütün gayretlerimize rağmen henüz 1965 yılında da Gaziantep tarihi ile kılavuzu için lüzumlu malzeme ve bilgileri hazırlıyamamış durumdayız. Bu hızla gidersek, neticeye varmak için uzun yıllar çalışmamız gerekiyor. Derleme ve araştırmaların istenilen süratte olamamasının başlıca sebepleri nelerdir? Benim kanaatime göre başlıca sebep: Araştırmacılar fahri çalıştıklarından, günlük geçim derdiyle uğraşmaktan derleme çalışmalarına pek az vakit ayırabiliyorlar. Günlerce ve saatlerce süren devamlı çalışmalar yapamadıklarından, ümit edilen neticeler de alınamıyor.

Gaziantep Belediye Başkanı ve arkadaşlarının, Gaziantep Tarihinin hazırlanabilmesi için, şehir meclisine yeni bir teklifle geleceklerini bildirmelerini sevinçle karşıladık. 30 yıldan beri Gazianteple ilgili araştırmalarda büyük tecrübe sahibi olan Cemil Cahit Güzelbey’e Gaziantep tarihi ile ilgili vazife verilmesinin düşünülmesini çok isabetli bulduk. Bu düşünce gerçekleştiği takdirde: Gazianteple ilgili araştırma ve derlemeler büyük bir hız kazanacak, Gaziantep’in kültür hayatında iç açıcı yeni bir devreye girmiş olacağız.

Hulusi YETKİN