Gaziantepte, batılı anlamda ilk kurulan orta öğretim müesseselerinden birini, 1911 yılında Aynül Maarif (Maarifi Mahalliye veya Maarifi İslamiye) Cemiyeti kurdu.. Aynül Maarif idadisi ismini taşıyan bu orta okulun, ilk öğrencileri 24 kişi idi. 1912 yılında idadinin ikinci sınıfı da teşekkül etti.

Tam bu sırada.. Gazianteptep devlet tarafından (Ticaret İdadisi) ismimde

bir okul açıldı. Aynül Maarif Cemiyeti bu hususî müesseselerini devlete devrettiler.

Ticaret idadisi 1913 den 1920 yılına kadar 8 yıl yaşadı. Bu okul 5 sınıflı idi. İlk sınıf izhari ismini taşımakta olup, ilk okul mezunları bu sınıfa kabul olunuyorlardı. Diğer 4 sınıfı aslî sınıflar idi.

1920-1921 yıllarında Antep savaşları ve Fransız işgali sebebiyle okul kapandı.

1922 yılında 9 sınıflı (Sultanî) açıldı. Bunun 5 sınıfı iptidaî ve 4 sınıfı da orta kısım idi. 1923 de Sultanî ismi lise’ye tahvil oldu. Fakat Gaziantep Lisesi tam deviteli değildi. Orta kısmı var, lise kısmı yoktu.

1923-1924 ders yılında Gaziantep Orta Mektebi ismini alan okul, 1933 Şubatı başına kadar ortaokul olarak kaldı.

1.Şubat 1933 günü lisenin birinci sınıfı kuruldu. Böylece Gaziantep Lisesi açılmış oldu. Kısa zamanda bütün sınıfları teşekkül eden lisede 1933-1934 ders yılında öğrenci sayısi dört yüze ulaştı. 1923 ilâ 1933 yıllarında Gaziantep Orta mektebi binlerce genç yetiştirdi. 1933 yılından beride Gaziantep Lisesi Türkiyenin en büyük liseleri arasında ilk akla gelenlerinden biri oldu.

1941 yılından itibaren Gaziantepte çeşitli orta öğretim müesseseleri açılmaya başlandı. Bunlar: Gaziantep Kız Enstitüsü, Akşam Kız Sanat okulu, Erkek Sanat Enstitüsü, Ticaret Lisesi, Kız Ortaokulu, Gaziantep İlk Öğretmen okulu’dur. Gaziantep Lisesinin öğrenci sayısı 1961-1962 ders yılında 3280 rakamını buldu. Diğer orta öğretim müesseselerinin öğrenci sayılarının toplamı dahi üçbin rakamını bulmamaktadır.

Gaziantep Lisesi şehrin batısında Başkarakol civarındadır. Binalar yetersizdir. Yeni lise binaları inşaatına 1960 da başlanmıştır.

17.000 m2 üzerine inşa edilmekte olan Gaziantep Lisesinin yeni inşaatı 4 blok halinde yapılmaktadır.

A ve B blokları 5 kat olup, bititişiktir. C bloku 3 kat, D bloku 1 kattır. Okul binası Türkiyenin en modern okullarından biri olup; kaloriferi, mutfakları, laboratuvarları, kütüphanesi, okuma salonları, toplantı salonları, sinema ve spor salonları da okulda mevcut olacaktır. Tasdikli iş programına göre: İnşaat 16.6.963 tarihinde ikmal olunacaktır. İnşaat 3.648.554 T.L ilk keşif bedellidir.

Bu yeni inşaat tamamlansa dahi mevcut sıkıntı giderilmiş olmuyacaktır. Gaziantep’te ayrı bir kız lisesinin, iki erkek orta okulu ve muhtelif ihtisas okullarının açılmasına zaruret vardır.

Fotoğraf 3: Gaziantep Lisesinin açıldığı 1 Şubat 1933 tarihinde okulda yapılan törenden bir görünüş.

GAZİANTEP LİSESİNİN SON 13 YILLIK ÖĞRENCİ TOPLAMINI GÖSTERİR ÇİZELGE

KURULUŞUNDAN BU GÜNE KADAR GAZİANTEP LİSESİ MÜDÜRLERİ

1961-1962 ÖĞRETİM YILINDAKİ GAZİANTEP LİSESİ ÖĞRETMENLERİ

Gaziantep Lisesinde: Öğretmen aklığı, öğrenci çokluğu, binaların yetersizliği, öğretmenlerin çoğunda görülen ilmî zihni yetersizliği gibi sebeplerle, binlerce gencimiz iyi yetişemiyor. Halbuki bu yurdu gerçekten kalkındıracak olanlar, İlmî zihniyete sahip fikir hürriyetine ve demokrasiye inanan, iyi yetişmiş gençlerimiz olacaktır. Orta öğretim, ilim ve ihtisas adamlarının yetişmesinde önemli bir devre olduğunu hepimiz; biliyoruz. Lisemizin kuruluşundan beri, herşeyin daha, iyisini, daha güzelini, daha doğrusunu arayan ilim zihniyeti gençlerden ziyade; peşin hükümlere inanmış ve bir fikre takılıp kalmış gençlerin daha çok yetiştiğini gördükçe, büyük üzüntü duymaktayız.

Hulusi Yetkin

Not: Bu yazı hazırlanırken Lise Müdürlüğünün kayıtlarından ve Gaziantep Halkevi broşüründen, Sabah Gazetesinden istifade edilmiştir. Fotoğraflar Mustafa güzelhanddan alınmıştır.