(Sayfa 124’den devam)
Görülüyor ki İlimiz üzümlerinin değerlendirilmesi, yukarıda belirtilen şekillerle tatminkâr bir sonuca varamayacak, endişe yaratıcı önemli bir problem halinde ortada durmaktadır.
Bu büyük iktisadî kıymeti, kendi haline terkedilmişlikten kurtarmak ve bu konu üzerine önemle ciddiyetle eğilmek için vakit kaybedilmemesi gerekmektedir.
Bölgemizin mevkii, hususiyetle dikkate alınarak bu mahsulün kıymetlendirilmesi için takip edilmesi gereken ve alınması lüzumlu tedbirler şunlar olabilecektir.
- En önemli ve acil kıymetlendirme yolu Şarapçılıktır.
Üzümlerimizin başka şekil ve surette dış pazarlara intikalinin bir çok güçlükleri olduğu bilinmektedir. En emin ve kısa vade de olumlu sonuç ancak şarapçılık yapmakla mümkün olabilecektir.
Başta Avrupa olmak üzere her yerde şaraba olan hudutsuz ihtiyaç öncelikle gayretlerimizi bu noktaya toplamanın önemli amilidir. Üstelik üzümlerimizin şarapçılığa elverişliliği ve şarap Sanayiinin geliştirilmesinin her bakımdan mümkün ve kolay oluşu şarapçılığa yönelmenin diğer haklı ve mantiki sebeplerini teşkil etmektedir.
Şarap, senelerce muhafaza edilebilen ve bekledikçe kıymeti artan bir madde olduğundan yaş üzüm ihracı gibi vasıtaların gecikmesi, formalitelerin uzaması, havaların uygun gitmemesi ve benzeri sebeplerle herhangi bir zarar husule gelmez ve uygun zaman beklenebilir.
Halihazırda memleketimizde 45.000.000 litre kadar şarap imâl edilmekte ve dahili ihtiyacı tamamen karşılamaktadır. Buna mukabil Avrupa’da sadece Batı Almanya senede 800.000.000 litre kadar şarabı dış memleketlerden ithal etmeye mecburdur. Belçika, İngiltere, İsviçre, Danimarka ve İsveç gibi diğer Avrupa memleketleri de büyük miktarlarda şarap ithal ederler.
Türk Şarapları diğer ihracatçı memleketlerde yapılan şaraplardan daha aşağı evsafta değildir. Bunun en müşahhas delili de Beynelmilel müsabakalarda şaraplarımızın kazandığı altın madalyalardır. Binaenaleyh kalite bakımından ihracat için herhangi bir endişemiz yoktur.
Gaziantep Bölgesinden şaraplık olarak satın alınan yaş üzümün kilosu en çok 30 kuruşu geçmemektedir. Bu fiyat dünyada eşine rastlanmayacak kadar ucuzdur. Dolayısıyla imâl edilen şarabın maliyeti de o nisbette ucuz olur. İhraç limanı olan İskenderun, Gaziantep’e yakındır ve muntazam karayolu mevcuttur. Limana kadar litre başına maliyet fiyatına inzimam edecek nakliye ücreti en çok 5 kuruş kadar bir şeydir ki, bu bedeli ihraç fiatına pek fazla tesir etmez. Ancak, Avrupa’daki müşterileri tatmin ve onlara ticari itimadı telkin edebilmek için ihracata tahsis edilecek şarabın 75-100 milyon litre gibi kıyme ifade eden bir miktarda olması şarttır. Şarap ihraç mevzuunda en büyük dezanvantaj, ortak pazara dahil Fransa, İtalya, İspanya ve Yunanistan gibi şarap ihraç eden memleketlerin indirimli tarifeye tabi tutulmasıdır. Binaenaleyh yukarıda kaydedilen rakiplerimizle boy ölçüşebilmeniz için şaraba uygulanan gümrük resimlerinin eşit hale getirmek üzere hükümetimizin gerekli teşebbüslerde bulunması lazımdır.
NETİCE
Gaziantep ve havalisinde senelik rekoltesi 500.000.000 kilo tahmin edilen ve bugüne kadar tecrübe edilen usullerle değerlendirilmesi mümkün olmayan yaş üzümleri en seri ve en emin şekilde değer fiyatlarla kıymetlendirebilmek için bu bölgede mevcut Tekel’e ait şarap fabrikalarını lüzumu kadar tevsi etmek ve keşif bağ mıntıkalarına yine Tekel idaresince Şarap fabrikaları kurularak en kısa zamanda mecumu kapasitenin 75-100 milyon litreye çıkarılması elzemdir. Bu işe yapılacak yatırım her ne kadar cazip kârlar temin etmez ise de zarar da etmez. Fakat Gaziantep’te ki on binlerce ailenin alın teri ile meydana getirilen yaş üzümün endişesiz olarak değerlenmesi ve Milli Ekonomiye yerinde bir hizmet görülmüş olması bakımlarından çok isabetli ve hayırlı bir teşebbüstür.
2- Şarapçılıkla birlikte birkaç senedir denemekte olan ve tecrübe safhasının bazı müşkülleri ile karşılaşıldığı için bugüne kadar olumlu bir sonuca ulaşılamayan sofralık üzüm ihracına devam edilmesi Gaziantep Bağcılığın ayakta tutabilecek diğer bir yol olarak bakılmalıdır.
Bu tecrübelerin bütün sahafatı tarım, Ticaret Bakanlıkları ile İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi’nce bilinmiktedir.
Taze meyve ve sebze ihracatçısı memleketlerinde bu alandaki davranışları örnek tutularak gereken her türlü fedakarlıktan kaçınılmaması, Dış Memleketlerce çok beğenilen sofralık üzüm çeşitlerimizin ihracatının mutlak surette gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
(Gaziantep Ticaret Odası)
