Hemen hemen hepimizin bildiği temizlik imandan gelir diye dini olduğu kadar medeniliklede sıkı irtibatı bulunan bir söz vardır. Zira, hiç şüphe yok, bu söz; hem kendi varlığımızı temsil eden ruh ve ahlâk temizliği, hemde dış görünüşümüzle bizleri cemiyete takdim eden üst baş temizliği için muteber olarak kabul edilebilir. Biz burada her iki nokta üzerinde durarak türlü tefsirlerde veya yorumlarda bulunmaktan ziyade, en başta medenî bir insan olarak, sonra da şehirli bir vatandaş olarak, kötü ahlâk ve düşünüşlerle kimseyi üzmeksizin, keseden bir kuruş dahi sarfetmeksizin ve yıkanmamaktan veya yıkamamaktan hasıl olan fena kokularla kimseyi taciz etmeksizin, her şahsın yapabileceği bir temizlik üzerinde durmak ve bu yolla da medenî bir arzuyu duyurmak istiyoruz. Şehir temizliği! Medenî ihtiyaçtan doğan arzunun ismi budur.

Gün be gün medenî ışığın parladığı yere doğru biraz daha yakınlaşan güzel şehrimizi şark’ın incisi diye vasıflandırmıya sebep teşkil eden vesilelerden biri de; hiç şüphe yok Gazi şehrin bol miktarda yemişlere yahut yiyeceklere malik oluşu ve bunun yanıbaşında da halkının yemeyi sevenler oluşudur. Yemek iyi şeydir. Fakat şehir içinde umuma karşı, yenilen yemişlerin kabuklarını ve elimizde bulunan, atılması zaruret haline gelmiş her hangi bir nesneyi caddelere atarak fena kokuların meydana gelmesine, ayni zamanda çirkin bir manzaranın görünümüne sebep olmak herhalde iyi bir şey olmasa gerek. Bunun için şehrin uygun yerlerinde çöplükler temin edilmiştir. Elimizdeki bir şeyi atmak için ilk rastlıyacağımız çöplüğe kadar yürümeğe üşenmiyelim. Şehrimizi ziyarete gelenlere karşı fena göstermemek ve hoşa gitmiyen intihaların uyanmasına meydan vermemek için bu yolda da zahmetsiz gayretlerimizi sarfetmekten çekinmiyelim. Bundan başka, bir şehrin temizliği demek o şehir halkının ne dereceye kadar medeniyete yakın olduğunun en bariz bir misali demektir. Bu vazife, sayın hemşehrilerim herhangi bir devlet idaresine ait değildir. Bu vazife ancak kendi varlığımızın aynası olarak yine kendimize ait olan bir vazifedir. Mademki bizler, Gazişehrin evlâtları, şehrimizi yükseltmek istiyoruz o halde bu hususuda nazar itibara alalım.

Ahmet Nazif KARSLIGİL

(Almanya)