Folklor çalışmaları sırasında ayrı, ayrı zamanlarda Gaziantep’le Cezayir’in ilgisi dikkatimi çekti. Ve şehrimizle Cezayir arasında geçen hadiseleri aramaya koyuldum. Fakat kati bir sonuç çıkaramadım.
Aşağıda Gaziantep ve Gaziantep’le ilgili konularda Cezayir’in adı geçen hususlarını yazmaktayım. İlerde daha kat’i neticeler ve bunlardan da hükümler çıkaracak olanlara ön metenyel olur kanaatindeyım.
- Gaziantep düğünlerinde Cezayir türküleri söylenir ki, iki kıtasını örnek olarak veriyorum. Tamamını yakında neşredilecek olan Gaziantep Türküleri ve türkülerin hikâyeleri, adlı eserde bulabilirsiniz.
Kadir mevlam kurtar beni yeşirden
Ceza irin koyunulan kuzusu
Yüreğime düştü yarın sızısı
Otlamıyor koyun kuzusu
Vesaire…
2- Gaziantep milli kıyafetlerinden olan ve son zamanlarda biraz değiştirilerek bürümlü yelek denilen yeleğin asıl adı” Cezayir yeleği” dir. Eskiden düğünlerde, seymenler tarafından giyilirdi.
? işaretlinin sırtındaki Cezayir yeleğidir. Bu kıyafette diğer Antep kıyafetleri gibi değişikliğe uğrayıp bugünkü hale gelmiştir. Yani bugün” Milli kıyafet olarak” Folklor ekibinin giydiği Antep kıyafeti değildir. Uydurmadır.
3- Ali Rıza Yatkının Gaziantep düğün bayrağı olarak resmini verdiği bayrakta:” Türk bayrağı ve ay yıldız” isimleri kitapta bahsi geçen Cezayir’in Barbaros bayrağı bir, iki farkla aynıdır. Teknik zaruretten dolayı klişelerini koyamamaktayım,
4- Gaziantep'ten Cezayir’e sarı sahtiyan, gittiğini bir eserde okumuştum.
5- 1961 yılı yazında İstanbul’a gezmiye gelen Fransız Cezayir Seyyahına mensup Jean Zimmerman’ı İsmet Direkçi’nin nişanına götürmüştüm. Nişanda bir ara biz” çağırıp” zılgıt çalıyorduk- ki Jean "Algerien, Algerien” diye çağırmaya başladı. Kendisine niçin Cezayir diye çağırıyorsun diye sorduğumda Cezayir’in güney kısımlarında da düğünlerde sizin gibi yaparlar. Gezdiğim diğer Arap memleketlerinde buna rastlamadım, dedi.
İşte size Cezayir ile Gaziantep’in ilintisine ait birkaç kısa not: Hükmü okuyucu versin.
Yazan: Uğurol BARLAS
