Gaziantep Kültür Arşivi - GAZİANTEP KÜLTÜR DERNEĞİ KİTAP VE BROŞÜR YAYINLARI

1958 yılı Ocak ayında Kültür Derneği, Kitap ve Buroşür yayınlarına başlamıştı. İlk 9 ayda çok defa yazarların maddî yardımı ile 7 kitap ve buroşür yayınlanabilmişti.

Gaziantep Belediyesinin yardımlarıyla döner sermayeye kavuşan yayın kolu, son 10 ay içinde 18 kitap ve buroşür yayınlamıştır.

Yayınlar, bilgiye önem veren çevrelerde ilgi ile karşılanmıştır. Maarif Vekâleti Yayım Müdürlüğü’nce yayınların çoğu kütüphaneler için alınmıştır. Bir kısmı da Tebliğler Dergisinde tavsiye edilmiştir. Yayınlar bilhassa öğretmenlerin desteğini kazanmış ve bazı üniversiteler tarafından istenmiştir. Tüccar ve sanayicilerimizin maddî yardım ve ilgileri de gittikçe artmaktadır.

10 Liradan fazla siparişlerde yüzde 10, 20 liradan fazla siparişlerde yüzde 20 iskonto yapılır. Siparişler (Kültür Derneği-Gaziantep) adresine yapılmalıdır. Satışlar peşindir. Ödemeli gönderilir. Gönderme masrafı derneğe aittir.

Aşağıda, dernek yayını her nevi kitap ve broşür ayrı ayrı tanıtılmaktadır:

SAYI: 1 Gaziantep’in Yakın Tarihinden Notlar Ve Hatıralar

Gaziantep vilayet merkezinin 76 sene evveline kadar olan mahallî maarif hareketlerinin kısa bir tarihçesi olan eseri Şakir Sabri Yener hazırlamıştır.

Eserde 1881 yılından zamanımıza kadar maarife hizmet eden Gaziantepliler anılmaktadır. Maarif-i Mahalliyenin kuruluşu, gelişmesi ve mallarının satılması 1902 - 1916 tarihlerinde Gaziantep’te okullar İngiliz Fransız işgalinde Antep - Türk Maarif Derneği - Ayn-ül-Maarif Cemiyeti - Dayı Ahmet Ağa - Özdemir Mektebi - Mehlika Alevli İlkokulu - Kültür Derneği gibi bahisler eserde yer almaktadır Fiatı: 200 kuruştur.

SAYI: 2 İlk-Şiirler

Öğretmen adaylarından Ertuğrul Karakoç’un ilk seçme şiirleri bu küçük buroşürde toplanmıştır. Türkiyem, Haberler Bülteni, Bir Öğretmen Sesleniyor, Mezar Taşları, Eskici gibi şiirlerle genç şair yurdu ve öğretmenlik mesleği hakkında duygularını dile getiriyor. Fiatı: 25 kuruş.

SAYI: 3 Burası Sınır Şehri Gaziantep

Öğretmen ve yeni şairlerimizden Halim Yağcıoğlu, 1957 yılında Gaziantep’e gelişlerinde hazırladıkları bir röportajdır. Halim Yağcıoğlu, Gazianteb’in çarşısını, kalesini, okullarını, sokaklarını, Alleben, kebapçılarını, sinema ve sazlarını, tatlıcı ve evlerini tatlı ifadesiyle anlatıyor. Değeri 50 kuruş.

SAYI: 4 Bizden-Şiirler

Genç sanatseverlerden A. Gani Uncugil’in ilk seçme şiirlerini bir araya getiren bir küçük buroşürdür. Çanakkale Şehitlerine, Bahar, Bizden, Gurbette Gün Kararırken, Kıbrıs Anavatan, İlimiz, Özleyiş, gibi isimler taşıyan şiirleri temiz duyguları ifade etmektedir. Değeri 25 Kuruş.

SAYI: 5 Ballı Kaya-Şiirler

H. Uğurol Barlas’ın ilk seçme şiirleri bu buroşürde toplanmıştır. Yurda Sesleniş, Atamı Gördüm, Yılların Ardından, Aşka Dilekçe, Liselere, Gaziantep’im, Alın Yazısı, Kar Serpelerken, Cenk Türküsü gibi güzel şiirleri bir araya getiren kitabçık 70 kuruş fiyatla satılmaktadır.

SAYI: 6 Gaziantep’te Derlenen Türküler Ve Maniler

Emekli öğretmen Cemil Güçyetmez’in derlediği bu eser, Gaziantep bölgesinde öğretmenlik yaptığı uzun yıllar neticesinde meydana gelmiştir. Alfabetik sıraya göre dizilen maniler, halkımızın duygu ve düşüncelerini aksettirmektedir. Eser 300 kuruş fiyatla satılmaktadır.

SAYI: 7 Keşiş Dağı Arpalık

Öğretmen Mehmet Solmaz’ın Gaziantep bölgesiyle ilgili ve öğretici: Tarih, coğrafya ve folklor yazılarını bir araya getiren bu eser 110 kuruş fiyatla satılmaktadır.

SAYI: 8 Gaziantep Dolaylarında Türkmneler Ve Baraklar

Emekli öğretmenlerden Ömer Özbaş’ın yıllar süren çalışması neticesinde derlediği (Gaziantep Dolaylarında Türkmenler ve Baraklar) isimli kitap 300 kuruş fiyatla satılmaktadır.

Kitabın içindeki konuların başlıcaları şunlardır: Türkmenler ve Baraklar hakkında genel bilgi Gaziantep Dolaylarında yaşıyan Barak Türkleri nereden gelmişlerdir? Teşkilâtları-Bazı vak’alar ve bunlarla ilgili iskân türküleri-Âdetleri- Halk şairleri ve eserlerinden örnekler.

SAYI: 9 Gaziantep Kitabeleri

Gaziantep’te mevcut cami, mescit, medrese, türbe ve mezar, okul, tarihî binalar, tekke, çeşmelerdeki kazılı yazıları Şakir Sabri Yener yıllar süren bir çalışma neticesinde bir araya toplamıştır. Eserde yalnız kitabelerin aynen kopyasını vermekle yetinilmemiştir. Kitabe ile ilgili lüzumlu bilgiler de verilmiştir. Meselâ: Gaziantep camilerindeki kitabelerin yeni türkçeleri de yazılmış, açıklanmış ve cami hakkında ve camiyi yaptıranlar hakkında tarihî bilgi verilmiştir. Eser Gaziantep’te mevcut yerli aileler hakkında bir iftihar vesilesidir. Fiatı 200 kuruştur.

SAYI: 10 SU-Üç Perdelik Manzum Piyes

H. Uğurol Barlas tarafından yazılan bu piyes, Gaziantep köylerinden birinde geçen bir olayı canlandırmaya çalışıyor. Orman, su davası, köylümüzün iyi ve kötü tarafları bu piyeste ele alınıyor. Fiatı 125 kuruştur.

SAYI: 11 Gaziantep’in Halkı - Şiirler

Tank Yarbayı olarak kıtasıyla Gaziantep bölgesine gelen Enver Tunçalp, Gaziantep halkına karşı duyduğu sevgiyi şiirlerle ifade etmiştir. Bu küçük buroşüre Enver Tunçalp’ın: Gaziantep Halkı-Kırk Göz Pınarı-Gaziantep’in Ufukları - Körkün-Gazilik Beratı - Kahramanlıkta Misal övündüğüm Şehir - Antepli Fatma-Temenni - Arkadaşlar gibi şiirlerini bir araya toplamaktadır. Fiatı 40 kuruştur.

SAYI: 12 Hasan Ayn ve Nazm-Ül Cevahir

Gaziantep’in yetiştirdiği ilim ve edebiyat şöhretlerinden Hasan Aynî’nin hayatını ve Nazm-ül-Cevahir isimli eserini inceleyen bu kitap Ömer Asım Aksoy tarafından kaleme alınmıştır. Nazm-ül-Cevahir, manzum Arapça-Farsça-Türkçe bir lügat kitabıdır. Ömer Asım Aksoy Nazm-ül-Cevahirin özelliklerini bu kitapda belirtmektedir. Satış fiatı 125 kuruştur.

SAYI: 13 Gaziantep Folklorundan Notlar - Cilt: 1

Gaziantep’in tanınmış folklorcularından avukat Cemil Cahit Güzelbey tarafından yazılan Gaziantep folkloruyla ilgili yazılarından bir kısmı bu kitapta toplanmıştır.

Birinci ciltte bulunan başlıca konular şunlardır:

Gaziantep’in adı, eski eser ve âbideleri, Gaziantep dansları, halk musikisi, Gaziantep bağ, üzüm ve mamulleri, bağın ve üzümün menşei, budama, üzüm ve edebiyat, şire. Besni sucuğu, muska, bastık tarhana, reçel, helva, pekmez, miyan şerbeti, karlık, keme, nohut ve bakla falları, Gaziantep’te sahre ve sahre âlemleri, nazar ve söyleme, halk oyunları, fıstık. Birinci ciltin fiatı 300 kuruştur.

SAYI: 14 Türk Verdünü Gaziantep

Gaziantep Savaşında bulunan Fransız kumandanlarından Kurmay Yarbay Abadi; Gaziantep Harbini bir düşman kumandanı sıfatıyla anlatmaktadır. Eser, Gaziantep Harbini en iyi şekilde aksettiren ve bütün Türklere millî ders veren kitapların belki de başında gelmektedir. Eserin Osmanlıcaya tercümesini Kurmay Yüzbaşı Necmettin yapmış; Genel Kurmay Başkanlığı 1923 yılında yayınlamıştı. Eser, yeni yazı ile ve konuştuğumuz Türkçeye çevrilerek 2’nci defa yayınlanmıştır.

Eserin başlıca konuları: Anteb’in coğrafî durumu, Antep halkı, şehri, idarî teşkilât, ecnebi tesiri, İngiliz ve Fransız işgalleri, Türklerin protestoları, kemalistlerin propagandaları, Maraş olayları, Antep’teki savaşları doğuran olaylar, Anteb’in Türkler tarafından birinci ve ikinci muhasarası, 1920 mütarekesi, Türkler tarafından üçüncü muhasara, Anteb’in Fransızlar tarafından üç muhasarası, Antebin teslimi, ekler, krokiler. Eser 375 kuruş fiatla satışa çıkmıştır.

SAYI: 15 Hayat Okulları ve Yeni Liseler

Gaziantep Lisesi öğretmenlerinden Ali Fuat Bilen’in hazırladığı bir eserdir. Orta öğretimde tatbik edilmekte olan (Genel ve meslek Eğitimi) sistemini tenkit eden eser; memleketimizin ekonomik ve sosyal bünyesinin gerektirdiği vasıfları ihtiva eden (Hayat Okulları ve Yeni Liseler) sistemini izah etmektedir.

Bu küçük hacimli eser şu bölümleri içine alıyor:

1) Giriş. 2) Bugün kü orta öğretim sistemi ve tenkidi 3) Muhtelif gayeli orta okullar ve tenkidi. 4) Deneme okulları ve tenkidi. 5) Hayat okulları ve yeni lise.

Kitabın fiatı 100 kuruştur.

SAYI: 16 Kurtuluş Destanı

Gaziantep’i seven şairlerin duygularım ifade eden en seçme şiir, manzume, destan, Türkü bu küçük buroşürde toplanmıştır. Buroşürde bulunan şiirler şunlardır:

Kurtuluş Destanı (Şakir Sabri Yener)

Gaziantep Destanı (Şerif Dai)

Alleben (Hasip Dürrî)

Ağıt (İshak Refet Işıtman)

Şirinnar - Karacaoğlan’dan şiirler

Gazişehir (Behçet Kemal Çağlar)

Gaziantep (Behçet Kemal Çağlar)

Çınarlının Adsız Kahramanları (Zeki Savcı)

Gazi Yurdumun Gazilerine (İshak Rafet Işıtman)

Gaziantep’e gönülden kopan satırlar (Behçet Kemal Çağlar)

Şahinbey Destanı - Karayılan Türküsü - Gaziantep Şehitlerine (Celâl Yener)

Yurda Kavuşurken (İshak Rafet Işıtman)

Buroşürün fiatı 50 kuruştur.

SAYI: 17 Şehit Şahin

Gaziantep Savaşı kahramanlarından Şehit Şahini genç nesillere tanıtan bu buroşür şimdiye kadar yayınlanmış en seçme yazı ve şiirlerden meydana getirilmiştir.

Broşürde bulunan yazı ve şiirler şunlardır:

Şahin Beyin ailesi ve asker oluşu (M. Solmaz - H. Yetkin)

Şahin Bey Yemende (Ali Nadi Ünler) Trablusgarp, Balkan, Çanakkale, Galiçya, Sina Savaşlarında Şahin Beyin yararlıkları, esir oluşu ve Anteb’e dönüşü (Mehmet Solmaz)

1920 Ocak ayında Anteb’in durumu (A. Nadi Ünler)

Kilis-Antep yolunun 1920 yılında önemi (Kadri Ener-Sahir Üzel-Mehmet Solmaz)

Şahin Beye verilen vazife (Ş. Sabri Yener-Mehmet Solmaz)

Şahinbey düşmanın Şubat 1920 ayında ikmal yolunu kesiyor (Sahir Üzel)

Şahinbey’in şahsiyeti ve emrinde çalışanlara yaptığı muamele (Ali Nadi Ünler)

Mart 1920 Savaşları ve Şahinbey’in şehit oluşu (Sahir Üzel)

Şahinbeyin şehit oluşunun Antep Harbine tesiri (Sahir Üzel-Kadri Ener)

Şahin Beyde vatan sevgisi (Ş. Sabri Yener)

Şehit Şahin’in aziz ruhuna (Zeki Savcı)

Şahin yatıyor burda (Sabri Güzelbeyoğlu)

Şahin Bey’in şahadetinin halk üzerine tesiri (Ömer Asım Aksoy)

Yaşayan Şahin (Halil Savcı)

Bir Anteplinin Şahine Hitabı (A. Muhtar Göğüş)

Elmalı Köprüsü ve Şahin (Zeki Savcı)

Şahinbey Türküsü

Buroşür 60 kuruş fiyatla satılmaktadır.

SAYI: 18 Ayıntap Tarihinden Notlar

Öğretmen Mustafa Güzelhan tarafından hazırlanan bu eser şu bahisleri içine almaktadır:

Antep’in Milâttan evvelki tarihine bir bakış-Etiliğin hususiyeti-Dülükteki tarihî eserler-Dülük Mihrabı - Dülük Baba-Mağaralar - Mozayıklar - Tarihte Dülük ve Antep’te yaşıyan Kavimler - Dülük ve Anteb’in eski devirlerde aldığı isimler - Ayıntab’a neden Ayıntap denmiştir? - 16’ncı yüz yıla kadar Ayıntap Tarihine kısa bir bakış - Dülkadir Beyliği hakimiyetinde Ayıntap-Aynî’nin Hayatı ve Eserleri - Aynî Antebi anlatıyor. Akdül-Ceman Fi Tarihi Ehlizaman isimli eser hakkında bilgi - Yavuz Selimin Antebi Fethi-Evliya Çelebiye göre Ayıntap - Ayıntap Kalesindeki Kitabeler - Tarihte Ayıntabın uğradığı istilalar - Ayıntaplı Nuri Paşanın idamı - Çapanoğlunun yaptığı zülüm Mısırlı Mehmet Ali Paşa ordularının zulümü - Antep Savaşına kadar Ermeni Türk çatışması.

Eserin fiatı 250 kuruştur.

SAYI: 19 Hasip Dürri

Gaziantep’in yetiştirdiği değerli Şairlerden Hasip Dürrî’nin bütün manzumeleri Öğretmen Turgut Ergin tarafından bu kitapta toplanmıştır. Manzumelerin bulunduğu bölümler:

1) Kasideler 2) Tarihler 3) Gazeller 4) Tahmisler 5) Terkibi Bendler 6) Olaylar üzerine 7) Çeşitli parçalar 8) Kıta ve Beytler 9) Zübdet’-ül feraiz’den

19’ncu asırda Gaziantep’in en büyük ve en duygulu şairi olan Hasip Dürri’nin eserini Ömer Asım Aksoy incelemektedir. Ö. Asım Aksoy’un inceleme yazısı kitabın ön kısmında geniş yer kaplamaktadır. Hoşa giden bir üslûpla topluluk hayatının canlı tablolarını çizen; bazen alay, bazen hücum ederek tenkidler yapan büyük hemşerimiz Hasip Dürriyi bu kitapta tanıyacaksınız. Fiatı 750 kuruştur.

SAYI: 20 Antep’in Hazreti Ömer Tarafından Fethi

17-18’nci asırda, ismi bilinmiyen bir yazar tarafından kaleme alınan, bu tarihî manzum efsane, Anteb’in Halife Ömer tarafından Fethini anlatmaktadır. Manzume metni dil ve folklor bakımından çok değerlidir. Bu destan Antep’te halk arasında yaşayan birtakım efsanelerle paralel bir yön takip etmektedir. Metinin açıklanmasını ve bugün kü dile çeviri yazısını Şakir Sabri Yener hazırlamıştır. Metin hakkında genel bilgi yazısını da Cemil Cahit Güzelbey yazmıştır. Fiatı 50 kuruştur.

SAYI: 21 Şirler-İlkokul Birinci Sınıf Kitabı

Bu kitapçıktaki şiirler, Öğretmen Yıldız Cirit (Türkseven) tarafından, müfredat programındaki birinci sınıf üniteleriyle ilgili olarak hazırlanmıştır. Şiirler büyük harflerle yazılmıştır. Atatürk, öğretmen, dershane, okul, ev, cumhuriyet, pazar, ağaç, uçurtma, teneffüs, terazi, kış, yeni yıl, top, oyun, güneş, köpek, temizlik, ilkbahar, postacı, kır, yaz, 19 Mayıs gibi konular çok sade bir dille öğrencilere açıklanmıştır. Değeri 50 kuruştur.

SAYI: 22 Şiirler-İlkokul İkinci Sınıf Kitabı

Öğretmen Yıldız Cirit tarafından ilk okul ikinci sınıf üniteleriyle ilgili olarak hazırlanan bir şiir kitabıdır. Meyvalar, 29 Ekim, kış, kibrit, kar, yangın, hastalıklar, çamaşır günü, yol, taşıtlar, çiçekler, mevsimler, öğretmen, Atatürk, kuzu, ev, su, asker, aylar gibi konular şiirlerle öğrencilere öğretilmektedir. Değeri: 50 kuruştur.

SAYI: 23 Üçüncü Sınıf Kitabı-Şiirler

İlk okul üçüncü sınıf öğrencileri için, ünitelere uygun olarak, Öğretmen Yıldız Cirit tarafından hazırlanan şiir kitapçığıdır. Anne, yurt, kitap, Türk, okul, bayrak, çiftçi, mahalle, ev, tren, köy, belediye, radyo, Kızılay, köy, 23 Nisan, değirmen, ekmek, çoban, gökyüzü gibi konular şiirlerle anlatılmaktadır. Fiyatı: 50 kuruştur.

SAYI: 24 Gaziantep Halk Bilgisi Derlemeleri-Cilt: 1

Gazianteple ilgili folklor yazılarından bir kısmını içine alan eserin başlıca konuları şunlardır:

Ömer Asım Aksoy’un yazıları: Eski meskenler - Ev idaresi - Büyük ev işleri ve zamanları -Yiyecek ve âdetler - Kış zahireleri

Şakir Sabri Yener’in yazıları: Eski devlip âlemleri - Gaziantep’te eski kıyafetler - Kuşaklar Şehir kıyafetleri - Gaziantep’te evlenme

Nedime Alp’in: Hamama gidiş - Nişan âdetleri

Leman Ural: Bayram yemeklerinden yuvarlama - Sahra

Cemil Cahit Güçyetmez: Gaziantep’te Köfteler ve Çiğ köfte.

H. Uğurol Barlas: Evlenme âdetleri

Metin Mertyürek: Ağabeyimi nasıl evlendirdik?

Cemil Güçyetmez: Selamlaşma

Ali Nadi Ünler: Nevruza ait inamlar

Birinci cilti diğer ciltler takip edecektir. Beher ciltin fiyatı 250’şer kuruştur.

SAYI: 25 Bugünkü Psikoloji ve Şahsiyet

Gaziantep Lisesi Felsefe Öğretmenlerinden Efdâl Emiroğlu tarafından hazırlanan bu eser şu üç kısma ayrılmıştır:

1) Bugünkü Psikoloji.

2) Şahsiyet

3) Şahsiyet Anormallikleri

Az çok psikoloji, pedagoji ve tıp bilgisi olan aydınlar için hazırlanan bu eser, çok açık şekilde yazılmış olup, bugünkü psikolojinin ışığı altında insan şahsiyetini incelemektedir. Fiatı 300 kuruştur.