İstihsal gücünü artırmak 1968 yılına kadar gayeye ulaşabilmek için halen dünyaca tanınmış ve kısmen de memleketimizde yayılmış bulunan et ve yumurta bakımından Newhamhire tavukları ile yumurta verimi yüksek olan legoron ırklarının yerli ırklar yerine ikame edilmesi lâzımdır. Halen Gaziantep vilâyeti dahilinde 230.000 civarında yerli ırk tavuk mevcudu olup bunun 140.000 adedinin yılda ortalama 60 yumurta verdiği kabul edilecek olursa bugünkü et ve yumurta istihsali vilâyet ihtiyacına kâfi gelmediği açıkça tebarüs eder.

Buna mukabil legorn tavuğu senede ortalama 230-250 yumurta yapmakta Newhampshire tavuğu ise 2-3 misli kadardır. Bu itibarla bu günkü yerli ırklar yerine yukarıda belirttiğimiz bölgemizin iklim ve muhit şartlarına en iyi adapta olan kültür ırklarının Vilâyetimizde yayılması et bakımından % yüz, yumurta bakımından ise yüzde üç yüz dört yüz bir artış sağlamış olacaktır.

1- Bugün mevcut tavuklar verim yönünden kifayetsizdirler. Yüksek verimli hayvanlar yetiştirilmesi gerekmektedir.

2- Bugünkü yemleme şartları hayvanların verim kabiliyetleri nisbetinde müsbet bir varlık göstermelerine elverişli değildir. Ucuz ve tam değerli tavuk yemlerinin temini icabetmektedir.

3- Tavukçuluğun tekamülüne esas olarak denemelere ihtiyaç vardır. Bu yönden tavukçuluğun çeşitli mevzuları üzerinde araştırmalar yapılması çok faydalı görülmektedir.

4- Tavuk sayısının artırılması ve bu hususta gerekli makina ve ekipmanın memleket dahilinde ucıız olarak temini çareleri halledilmelidir.

5- Tavuk hastalıkları ile mücadeleyi sistemli bir proğrama bağlamak istihsalin artması ve milli serveti muhafaza yönünden bilhassa lüzumlu görülmektedir.

6- Gerek tavuk ve gerekse marketingi mevzularının bugün halledilmesi icab eden güçlükleri vardır.

Kümes hayvanları mahsûllerinin istihsal merkezlerinde tabi oldukları şartlar, nakliye hususlarile mahsullerin müşteriye arz şekli İslaha muhtaçtır. Bunlardan daha mühim olarak mahsûllerin kıymetlendirilmesi ve tavukçuluğun inkişafına müesseriyeti bakımlarından fiat meselesi ve fiyatlardaki istikrar çok ehemmiyetli bir faktör olarak mütalaa edilmektedir.

Yumurta ve tavuk fiatlarmın yüksek oluşunun sebepleri olarak tavuk yemlerinin pahalı oluşu, iktisadi çalışan tavukçuluk işletmelerinin memleketimizde henüz teessüs etmemiş olması, kümes inşaatı masraflarının yüksek olması fiatların lüzumsuz yere yükselmesine sebep olan müstahsil ile müstehlik arasında müteaddit mütevassıtlarin bulunması, tavukların verimlerinin düşük olması, tavuk telefatının yüksek nisbetlerde oluşu ve bugün tatbik edilmekte olan yemlemenin ve diğer bakım tarzlarının daha fazla verime müsait olmaması ve umumi olarak tavukçuluk tekniği hususunda bu işlerle uğraşanların kâfi derecede bilgiye sahip olmamaları başta gelen esaslı sebeplerdir.

Tavuk ve yumurta ticareti mürakabelerine dair ayrı ayrı nizamnamelerin hazırlanması cihetine gidilmelidir.

7- Tavukçulukla iştigal etmek isteyenlere rehber olabilecek tavukçuluk neşriyatına önem verilmesi mühim tavukçuluk merkezlerinde sık sık kurslar açılmasına devam olunması ve bu faaliyetlerin takviyesi uygun addedilmektedir.

Vilayetimizde 1963-68 yıllarına kadar beş senelik bir program dahilinde gayeye ulaşabilmek için lüzumlu ihtiyaçlar şunlardır.

8- Vilâyetimiz merkez ve kazalarında meraklılarına cüz’i bir fiatla verilmek üzere 1966 senesine kadar her sene 10.000 Legorn ile 15.000 de aylık olmak suretiyle Nevvhamshire civcivini Vekâletçe üretim merkezlerinden tahsisi.

9- Damızlık horoz ve tavukların 1500 vilâyet dahilinde toptan değişimi mümkün olamıyacağından merkez dahili her sene kazalardan münasip görülecek 7 köyde horoz değişimi yapılacağından 1500 adet damızlık horoza ihtiyaç olduğu ve temini hususunda en yakın tavukçulukla iştigal eden bir müessesenin ilgilendirilmesi gerekmektedir. (Üç sene devam edecek 1963-66)

10- Bu işlerin tatbiki için iki Zooteknistve yine iki yardımcı eleman ile bir jeep piçk-up’a ihtiyaç vardır.

11- Halen meriyette bulunan 2256 nolu tavukçuluk kredisi temini talimatındaki asgari 250 kapasiteli kümes yapmak kaydı yerine 50 kapasiteli kaydının konması ile tavukçuluğa karşı olan merak’ın daha artacağı muhakkaktır.

12- Tavukçuluk mevzu’unda yumurtadan tavuk oluncuya kadar geçen her türlü safhaları, bakım ve besleme usullerini gösterir öğretici mahiyetteki filimlerin heran müdürlük emrinde bulundurulması lâzımdır.

13- Her sene sergi ve gösteri günleri tertip edilerek üstün vasıflı tavuk yetiştirenlere mükâfat vermek için

1000 lira tahsisata, biâtün bu işlerin takip ve tahakkuku için de 2000 TL. memur harcırahına ihtiyaç vardır.

(Gaziantep ili Tarımsal Kalkınma Programı raporundan)