Yüksek tahsile giden gencin nerede yerleşeceği, nerede yiyip, içip yatacağı ve nerede çalışacağı her zaman mühim bir mesele teşkil etmiştir. Bir yüksek tahsil talebesinin başarı ile çalışıp muvaffak olabilmesi için, her şeyden önce devamlı kalabileceği bir meskene ihtiyacı vardır. Çamaşırının temizlenmesi, yemeğinin hazırlanması ve diğer ufak tefek işlerinin görülmesi icap eder. Bu gibi ihtiyaçları tam olarak giderilmiş bir talebe ancak çalışmaya bol zaman ayırabilir ve muvaffak olabilir. İşte yüksek tahsile giden talebelerin bu gibi ihtiyaçlarıdır ki ilerden beri ortaya bir yurt meselesi çıkartmıştır. Yurt denince, sinesinde birçok yüksek tahsil talebesini barındıran, onların yatak, yemek, temizlik, çalışma ve dinlenme ihtiyaçlarını temin ederek muvaffakiyetlerini sağlıyan müesseseler akla gelir. Otelde kalıp, lokantadan yiyip, her ihtiyacını bir yerden temin eden talebe hem fazla masraf altına girmiş olur, hemde çok sıkıntı çeker. Muntazam bir şekilde çalışıp muvaffak olamaz. Hususi pansiyonlarda kalıp tahsile devam etmek oldukça rahattır. Fakat bugünkü şartlarda bu iş çok pahalıya mal olmaktadır. Bunu temin edebilecek zenginlikte olan talebe pek azdır. Tek başına veya bir kaç arkadaş birleşerek hususi ev kiralamak da uygun bir yol değildir. Bir kere talebenin devam ettiği mekteplere yakın muhitlerde ev bulmak güçtür, bulsada pahalıdır, uzak yerlerde ev tutulunca gelip gitme işi zorlaşır. Ayrıca mektebinden yorgun argın dönen talebe birde ev işleriyle uğraşırsa normal olarak derslerine çalışmağa daha az vakit ayırabilir. Hülâsa: bununda talebe için çeşitli mahzurları vardır. Geriye kala kala yurt kalıyor. Muntazam yurtlar talabe için en elverişli en ideal meskenlerdir. Tecrübeler göstermiştir ki yurtta kalan talebeler pansiyonda, evlerde veya diğer yerlerde barınan talebelerden daha fazla muvaffak olmaktadırlar. Zira talebe, yurda temiz ya tak, temiz çamaşır, iyi yemek, yıkanma, ütü gibi bütün basit ihtiyaçlarını karşıladığı gibi ayrıca muntazam çalışma ve dinlenme ihtiyacını da temin edebilmektedir. Yurtta müşterek bir talebe hayatı vardır, insan orada birbirine bakarak adeta rekabet halinde daha fazla çalışma iştiyakını duyar. Yurt hayatı müşterek bir hayattır. Talebe orada asla yalnızlık hissetmez. Hülâsa: Yüksek tahsil talebesinin emin bir şekilde çalışıp muvaffak olabilmesi için en ideal kalabileceği yer yurddur. Bu hakikat ilerden beri bilinen bir şey olduğu için önce devlet bu işi ele almış ve bazı resmî yurtlar açmıştır. Fakat seneden seneye yüksek tahsilde okuyan talebe sayısı arttıkça devlet yurtları ihtiyacı karşılamamıya başlamış; neticede kazanç maksadıyle bir çok hususi yurtlar açıldığı gibi, kendi evlâtlarının istikbalini düşünen bazı şehirlerimiz de yurtlar açmıya başlamışlardır. Nüfusu çok az bir çok kasabalarımız bile, kendi talebeleri için hususi yurtlar yaptırmışlardır. Gaziantebimiz ise yüksek tahsilde okuttuğu talebeleri için, büyük üniversite şehirlerinden dahi olsun bir yurt açamamıştır. Bunun türlü sebeplerini, ilerden beri yapılan teşebbüsleri, hususi bir yurt açmanın imkânlarını, fayda ve mahzurlarım ilerdeki yazılarımızda daha etraflı olarak ele alıp inceliyeceğiz.

Dr. Şahap KARSLIGİL