YAŞLILIĞIN SEBEPLERİ ARAŞTIRILIYOR

Kategori: Araştırma
Konu: Gaziantep

Bir kara sineğin kanat hareketi herhangi bir canlının yapabileceği en sür’atli bir hareketi teşkil etmektedir. Genç bir sineğin kanatı saniyede 1,000 defa hareket etmektedir, iki haftalık

bir hayattan sonra insan hayatında bu 70 yıla tekâbül etmektedir, bu nisbet azalmaktadır.

Bilginler bunu öğretmeye çalışmaktadırlar. Kanat adalesinde, bu yavaşlamaya sebebiyet veren şey ne olabilir? insanlar ve hayvanların yaşlanma amelyesinde de aynı ameliye mi rol oynamaktadır? Bu ameliyeye veya sonuçları nasıl geciktirilebilir veya hafifletilebilir ya da önlenebilir?

Bütün bu sonuçların cevabını bulmak Amerikadaki Gerontoloji Araştırma Merkezinde, yaşlılığın sebeplerinin araştırılmasında uygulanan birçok projeden birini teşkil etmektedir. 7.500.000 dolara mal olan bu dört katlı araştırma merkezi, tamamen yaşlılık sebeblerinin araştırılmasına hasredilmiştir.

Her biolojik organizmada olduğu gibi, yaş ilerledikçe, çalışma kabiliyeti ve yeterliği azalmaktadır. Fakat bu değişikliklerin sebepleri henüz tamamen bilinmemektedir.

Yaşlanmanın incelenmesi ilmi olan Gerontoloji yeni bir sahayı teşkil etmektedir. Ayın istihalesi hakkındaki nazariyeler insanların yaşlanmasına ait nazariyelerden daha iyi delillere istinad etmektedir.

İnsanlar yaşlandıkça dermansızlığın da arttığını herkes bilmekle beraber, bilginler, bu gibi yorulmaların vücudun muhtelif kısımlarında ne derece de ve ne kadar sür’atle ilerlediğini pek az bilmektedirler. Bundan başka bu değişiklikleri başlatan mekanizmalar hakkında da pek az şey bilmektedirler.

Yeni merkezi her 18 ayda bir, 2 1/2 günlük bir fizikî, tıbbî ve psikolojik muayene ve deneyler için takriben 600 gönüllü ziyaret edecektir. 15-20 yaş arasındaki gençlerden, 90 yaşındaki ihtiyarlara kadar muhtelif yaştakilerin dahi bulunduğu bu gönüllüler, hayatlarının geri kalan kısmı suresince zaman zaman yapılacak incelemelere kendilerini adamışlardır.

Bu gönüllülerin çoğu 1959 yılında Baltimore şehir hastahanelerinde yaşlanma hakkında muayyen projelerin uygulanmaya başlaması ile bu denemeler için müracaat etmişlerdir.

İnsan üzerinde şimdiye kadar yapılmış olanlardan çok daha geniş çapta yapılan bu incelemelerin yaşlılık hakkında bir çok önemli bilgi sağlaması beklenmektedir. Araştırıcılar bu denemelere katılan her şahsa ait son derece de ayrıntılı ve doğru kayıdları muhafaza edeceklerdir. Hareketlerde değişiklikler tesbit edildiği zaman bunlar o şahsın daha evvelki muayenelerdeki kayıdları ile mukayese edilecektir.

Meselâ, her gönüllünün teneffüs denemesi ciğerlerin istihahat ve kuvvetli hareketten önce ve ne miktar oksijen aldığını göstermektedir. Bu miktarların yaş ilerledikçe azaldığı bilinmektedir.

Aşikâr sebepler dolayısile bazı önemli denemelerin insanlar üzerinde uygulanması kabil olmamaktadır. Bu denemeler için merkez, deneme hayvanları geliştirmektedir.

Yaşlanmanın incelenmesinde en önemli problemlerden biri, bu araştırmalar için uygun, yaşı ve irsiyeti belli hayvanların mevcut olmayışıdır.

Meselâ kalp nakli ve diğer ameliyeler ve tıbbî araştırmalarda son derecede kıymetli olan köpeklerin hayat süresi İ2 yıl kadardır. Bu da onların yaşlanma incelemelerinde kullanılmalarını masrafi ve gayrıpratik hale getirmektedir. Aynı sebeplerle diğer bazı memeli ler de kullanılmaktadır.

Yaşlanma incelemelerinde kullanılabilen en elverişli hayvanlar farelerdir. Fakat bunlar dahi bazı problemler arzetmektedir. Farelerin, insan hayatının 70 yılına tekabül edecek bir olgunluğa ulaşabilmek için 2 yıl süre ile kontrollü şartlar altında yaşaması gerekmektedir. Fakat farelerin yarısı bu süre zarfında ölmektedir. Muayyen bir deneme için 100 olgun fareye ihtiyacı olan bir araştırıcının, çalışmalarına 200 yeni doğmuş fare ile başlaması gerekmektedir.

40’ı bilgin olmak üzere 120.000’ den fazla personelin çalıştığı bu merkez dünyanın, tamamen yaşlanmanın incelenmesine hasredilmiş en büyük müesseselerinden biridir. Personeli bir misline çıkartmak üzere yapılan plânlar, bu müesseseyi zamanla bu konuda tarihin en büyük araştırma merkezi haline getirecektir.

Bu merkezdeki çalışmalar moleküler biolojiden sosyal psikolojiye kadar bir çok konuyu içine almaktadır.

Vücut hücrelerden meydana geldiği için, bilginler, yaşlanmanın hücre faaliyetinde toplanıp toplanmadığını anlamaya çalışmaktadırlar.

Yeni merkez. Amerikan Millî Çocuk Sağlığı Merkezinin bir koludur. Bu da Amerikan Millî Sağlık Enstitüsüne bağlıdır.

Gelecekte bu merkez dünyanın her yanından bilginleri buraya davet edecek ve geniş araştırma tesislerini onların da istifadesine açacaktır.

WALTER FROEHLİCH

USIS

FROEHLİCH, W. " YAŞLILIĞIN SEBEPLERİ ARAŞTIRILIYOR". Gaziantep Kültür Dergisi. ( 1968)

Anahtar Kelimeler: dort, vucudun, dolayısil, denemeler, gerekmektedirp