Gün geçiyor şu memlekette bir trafik kazasına rastlanmamış olsun. Bu kazalarda millî servetlerimiz bir yığın demir haline gelmekte, canlarımız acemi ellerin kullandığı tekerlekler altında can vermekte veya sakat olmakta, bazılarıda cürümlerden hapishanelerde azap çekmekte. Kazalara kuşbakışı bakacak olursak ya biz bu vasıtaları kullanmayı bilmasını ithal ediyoruz. Çünkü yapılan kazaların o kadar basit sayılacak derecesi varki sanki bir kasıt var. Gazetelerden okuruz veya bizzat görürüz ki: “Şoförün dikkatsizliği bir can kıydı” şoförün sarhoşluğu yüzünden devrilen otobüsün 6 ölü 10 yaralı var, “Şöförün” uykusuzluğu vasıtasını uçuruma yuvarlatması ile neticelendi... Vs. Vs. İşte bir iki örnek. Bana kalırsa bu kazalarda bilgisizlik ve fazla sü’at olmasa bu kazarın nisbeti 10.000 de bire düşer. Amerikan Hastanesi Müdürü Mister Ayzi’nin sür’atini her halde gözümüzden kaçırmıyoruz. Bu durum ebeveynlerin gözünden hiç kaçmaz. Bir Amerikan şoförünün şu sözü hiç hatırımdan çıkmaz: “Her virajdan bir vasıta çıkacak, her insanı deli bilerek vasıtamın önüne atılacak sanırım” Hadi bakalım bu adamda kaza yapsın. İşte bizim şoförlerimizi de böyle düşünmeleri lazım gelmez mi? Şimdi bu kazaların nelerden meydana geldiğine bir göz atalım:

A- Şöförlerdeki hatâlar:

1- Fazla sür’at ve sür’ati yerinde kullanmamaları

2- Sarhoş olarak vasıta kullanmaları.

3- Uykusuz olarak vasıta kullanmaları.

4- İniş duruşlarında arabayı vitese almamaları ve takoz koymamaları

5- Mesleki benimsemeyip, dikkat etmemeleri

6- Vasıtasını muayene etmemeleri (GESTAY formülü ile)

7- Fazla yorgun kullanmaları

8- İşine lâubaliliği

9- Yolda vasıtaları geçme sevdası

10- Caka yapması

11- Bilgisizliği

12- Park ve duruş nizamlarına uymaması.

B- Trafik Makamlarının hatâları:

1- İyi bir imtihandan geçirilmeden ehliyet verilmesi

2- Fazla dolaşıp vasıtaları yakından kontrol etmemeleri

3- Halka ve araba kullananlara yeteri kadar bilgi vermemeleri

4- Trafik kanunu bazı maddelerini değiştirmemeleri (Meselâ cezanın az olması ve Traktör kullananlara ehliyet aranmaması gibi.)

5- Halka sinemalarda öğretici ve kazaların hatalarının menşei gösterir film göstermemesi

C- Kara Yollarının ve Belediyelerin hatâları:

1- K. Yollarının köprü ve yollarının hatâlı yapılması

2- Belediyenin yaya kaldırımı dar yapması

3- Belediyenin istimlâk işini ihmal etmesi

4- Belediyenin İmar plânında kör viraj bırakması

D- Vasıtanın arızaları:

1- Rod kırılması ve teker firlaması

2- İstiap haddinden fazla yük alması

3- Amortismanın bittiği halde çalışmasiyle

E- Arizi hallerdeki kazalar:

1- Bir lâğımın veya köprünün çökmesi

2- Çığ, sel, yangın ve dağ inmeleri gibi afetler

F- Halkımızın Hataları:

1- Umumiyetle trafik kaidelerinden bilgisizlikleri

2- Yaya kaldırımlardan inmeleri

3- Yoldan yola geçmelerde vasıtaları unutmuş olmaları

4- İnip ve binmelerini vasıta yürürken yapmaları

5- Vasıtalardan korkmamaları. İstiyorlar ki vasıta bizden kaçsın gibi.

6- Virajlardan bir vasıtanın çıkacağını tahmin etmemeleri

7- Yollardan çok dalgın yürümeleri

8- Şöförle konuşmak veya dikkatini çekebilecek bir şaşkınlıkta bulunmaları

9- Küçük çocuklarının elini bırakmaları ve sokağa başıboş bırakmaları

10- Çalışır Vasıtanın önünde durmaları veya geçmeleri

Bu eksiklerimizi tamamladığımız gün gazetelerin sütunlarında “Trafik kazası” deyimini görmek, sanırım hayal olacaktır.

(Gaziyurt’tan)

Mehmet ZENGİN