Vaktiyle zamanında bir garinin bir bekar oğlu varmış. Oğlan aktarmış. Bu oğlanın anası kakmış evlendirmiş. Arlı namuslu, eli yüzü arıca bir gızcağız almış.

Gün geçdikçe herifin yanında gelin gıymatlandıkça gaynana bunu hasıtlayıp sevmemiye başlamış. Oğlan iki eli dört çığınlı gelirmiş. Gelinin gelip bunu garşılamasına, gaynana tahammül edememiş.

Gız demiş, sen oğlumun elinden çığınları almalı değilsin. Gelin de gidip bir daha gocasını elinden almamış. Akşam olmuş, oğlan eve gelmiş. Gaça, gaça anası: Ana gadanı ala yavrum deyerek oğlunun elinden çığınları almış.

Sofrayı açmış, oğlana: Gel oğlum yemeğini yide namaza get erkence; ben esmeynen sonra yirim demiş. Oğlan yimeği yiyip getmiş. Gaynana gelinin eline bir dürüm etmiş vermin.

Amaaan esme esme sen de ne çok yiysin demiş. Gelincez de utanmış daha ziyade yiyememiş.

Bir gün, beş gün derken, oğlandan gelini bir sufraya oturtturmamış. Günden güne gelin sararıp solmıya başlamış. Gelinin adını, gaynana Tıs Esme goymuş.

Oğlan eve gelir rahatlık bulamazmış gelin bir taraftan; eli yüzünde, gaynana da bir taraftan oturmuş.

Oğlan bir gün düvende kara kara düşünüyken; düven gömşusu selam verip yanına oturmuş. Senin bir sığıntın var gardaş söylede derdine derman olursam oluym. Der. Oğlan der ki: Amann hös derdim büyük sana ne söyleym.

Arkadaşı- Lan yoğrum send aha altı aylık evlisin derdin ne ise söyle. Yoksa anandan arvadın geçenemey mi? Yoksa arvadı sevmedin mi?

Oğlan-Yok yoğrum gelin iki, üç ay evele gada irehattı; Sonra keyfi gaçdı. Gelinin ne yüzü gülüy ne de dili söyley. Benim de canım buna sıkılıy ne edeceğimi bilmeym. Arkadaşı:

- Sen arvadından irazımısın?

- Ben arvaddan yerden göğe kadar razıyım. Çok sessiz, hatın gişi.

- Yok ağam yok bir günden bir güne bir şey dedini duymadım..

- Hee halde bu eksiği anan ne goyuy. O da sararıp soluy. Gorkusundan bir şey de söyliyemez biçare…. Heee eve getten kimi elinden çığınları kim alıy?

- Esgiden arvad alırdı şimdi anam alıy.

- Hım, mesela meydana çıkdı. Şimdi ağam sen bi amadana lahmacun ettir. Gapıdan girdeen kimi anana verme. Ana sen dur bakıym evin gelini gelsin alsın. Gız Esmee gel şunu al dersin. Sonra, sufrada diziyn dibine otuddurursun. Bir dürüm eder Esmi’ye verir; dıha basa garnını doyurursun. Anan, bee aman doyduk artı dey gelinin gözüne bakarsa; ana cahallar daha çok yir dersin meseley çağarsın.

Oğlan lahmacunu yaptırır, darabey çeker, düveni kitler eve gelir. Gapıy açar. Gııız Esmee Esmee dey çağrır. Ondan evvel anası gelir. Oğlan arkadaşının söylediği kimi eder.

Sufra da; bir, iki, üç beş darken on uvak gelince lahmacun yedirir.

Gelinceğizin ilikleri acıkmuüış yiyken bir ısırık atar, bi gaynanasının gözüne bakar… Artık gaynanasının tehammülü gelmez. Bee kele oğlum, yeter, yeter, altına mı sıçtırıcın der. Oğlan da: ana sende ye.

- Bee oğlum benim garnım iki uvakdan doydu.

Gelin garnı doydokimi gülüp söylemiye başlar. Herkes evine çekilir yatarlar. Oğlan seherden kağar işine geder. Gaynana oğlanın gettiğini gördö kimi saksıya sıçar gelinin evine girer yorganı galdırır usulleyn döşşeen üstüne boşaldır.

Gelin kağar bakar ki ortalıkda bir pis goku yayılmış. Yorganı galdırır, bakar ki: yorganın altına sıçmış, her tarafı batırmış. Hemen kalkar çarşafı filan galdırym darken, herifi gelir. Içeri girer ki bir pis goku.

Aman Esme anamın dedeği sah mi çıktı? Gelin utanır başını yere eğer. Herif geldiği kimi geder. Oldoo kimi arkadaşna anlatır. Arkadaşı da: Yörü get eve onu arvada duyurma; Ben teraziy çeker altından dartıp bok alacağım dey oradan geçeceğim. Kim sıçdıysa meydana çıkar, der. Oğlan hemen eve gelir. Üsdünü temizleyip güveynan suyu masemaktan çıkardan Esmiye. Esme deyken hemen o zaman bi eşidir:

Seheer boğu, dertlere derman, hastalara şifa. Terazinin bi gözüne altını, bi gözüne boku goyup alacağım, goyp alacağım. Oğlan bu sesi duydo kimi! Bağırır: Gel arkadaş bizde var. Adamcağız içeri gire, terazinin bir gözüne boku, biz gözüne ataş kimi altınları gor. Tam dartacağı sırada, gari bakar ki altınla dartılıy. Gaça gaça gelir. Goy bakıym o altınları benim elime der. Niye? Derler.

Bee babam bu altın benim hakim. Çünkü bunu ben edip gelinin altına goydum. Gelin de: Yook bu benim der. O sıra da boku alan: Yook yok ben davalı boku alamam der geder.

Oğlanda düvene gider. Arkadaşı iki gün sona: Eh şimdi anana get. Ana sen bu Esmey sevmeysen boşey mı?: Arvada da usulca söyle: bir hafta babası gile sal..

Oğlan kalkar darabey çeker, düvenini kitler, doğru eve geder.

Gelir eve evel arvadın yanına çıkar. Seni bir hafda anan gile babayn yanına salacağım canın sıkılmasın işin içinde iş var. Toplan, haydı der. Ordan anasının yanına çıkar: Ana sen bu Esmeden irazı değilsen ben bunu boşıyacağım der.

Esme geder. Oğlan: Ben bekar yaşıyamam kak beni evlendir.

- Bee oğlum sen kimi istiysen sana onu alıym. Oğlan:

- Kürdeppiye get uzue olugda bir dehliz var orada sağdan üçüncü gapıda bi dehliz var oradan sağdan üçüncü gapıda bir gız varmış onu iste. Hemen ilk düyürcüye vereceklermiş.

Bunları oğlana arkadaşı örgedip söyledtiriy. Gelin gelecek olanda düven gomşusu olan arkadaşı.

Anası kalker başına çarşafı örter, ayağına ediğini geyer oğlanın dediği yere geder. Gendine gapıy açarlar… Hoş, beşden sona, sizden hısım olmıya geldim. Bir gızınız varmış. Allah’ın emriynen oğluma isteym der.

Onlarda, pekey zatiden bizim ahdimiz vardı ilk düyür gelene gızımızı verecekdik der, gızın başını örter, ediğini ayağına verir, gaynanıya teslim ederler. Gaynana gelin eve gelirler.

Gece iki arkadaş sabaha kadar lak lakıyı, şak şakıyı basar gülerler. Sabahleyin erkemden oğlan gor düvene geder.

Biz gelelim geline. Gelin uyanır kalkar aşşağıya ener, Gız anaa der. Oda:

- Ana gadanı ala der. Gelinde:

- Bee ne oturuyn elime süpürge alda şu hayadı süpür, der gaynanası

- Bee ben mi süpürmeliym. Gelin:

- Ben alışmamışım sen süpürmelisin anam dee çabık süpür de şu gabları acakları yu. Ondan sona da elini yıka hamur leğencesine simit çıkart küfte yoğur da yiyeceğim. Gaynana:

- Bee anam bu gadarda küfte mi yoğrulur? Gelin:

- Bee anam ben yiğidimi yir geriye galanıda gonu gomşuya dağdırım, der.

Haydi de çabuk elini yıkada küftey yoğur. Gaynanası:

- Bee anam başıma daş düştü. Aman Tes Esme gadanı alıym. Tıs Esme:

- De ben Tıs Esme değilim, der.

Küfte yoğrulur ikişer topak yirler geriye kalanı da sahan, sahan gomşulara dağılır. Arvadçağız da yanar kül olur.

Ondan sonra kalkar gelin abdeshaneye gider, ırbıkdaki suyu döker, gaynanasına, gız anaa gel şu ırbığı doldur dey istemiş.

Ben gadanı alam. Tıs Esme: Ben bu işlerin hiç birini görmedim ki, bu ilk günden bana ne karlar kesiy.

Akşam olur oğlan gelir. Oğlunu gapıdan garşılar aman oğlum, mana oğlum bu gelinin bana kestirmediği karlar galmadı. Oğlan sarar: Ne, o, ona irazı değilmisin bu gelinden? Ne deyek, biz bir günlük el gızına. Gari, oğlum, bana beyle iş dutturuy dey her şeyi anlatır. Aman yavrum oğlum bunu başa Esmeceğimi getir, der.

Oğlan yeni avradına: Gel arvad, sen bana yaramazsın eksik maden anama ezziyet edeyn dey gelini govarlar.

Oğlan anasını Esmey getirmiye salar. Gari sevine sevine gider. Esemy alır golir. Esmeynen yağlı ballı olur gederler.

Not: Ahmet Bedii Cengiz, bu masalı 49 seneden beri bilen ismini açıklanmasını istemiyen Gaziantepli bir karıdan derlemiştir.