Şakir Sabri Yener 1304 (1888) tarihinde Antep’te doğmuştur.[1] Evli ve beş çocuk babasıdır.

Yedi yaşına gelince mahalle mektebine verilmiş, oniki yaşında da medreseye devama başlamıştır. Oniki sene medrese tahsilinden sonra, 1324 (1908) de yurdumuzda ikinci meşrutiyetin ilânı üzerine medrese müdavimlerine imtihan açılmış ve (1304) doğumlu Antep mollaları da Urfa’da imtihana çağırılmıştı. Mumaileyh de bu doğumlularla beraber Urfa’ya imtihana gitmiş, muvaffak olmuş, Antebe dönmüştür.

Artık medreselerde istikbal kalmamıştı. Şakir Sabri’deki istidadı takdir eden (Antep Ayn-ül-maarif Cemiyeti) memleket nâm-ü hesabına onu İstanbul’a tahsile yolladı. Şimdiki Üniversitenin adı o zaman (Dar-ül-fünun) idi. İstanbul Dar-ül-fünun’unda üniversiteye girmeye istekli ve fakat hazırlıksız medrese müdavimleri için iki sene müddetli bir (Dar-ül-fünun ihtiyat sınıfı) açılmıştı. Matematik, Edebiyat ve Arapça Gramer derslerinden yapılan giriş imtihanına o da girdi, kazandı ve bu sınıfa kaydolundu.

Halk takviminde (Büyük Kar) denen 1326 (1910) yılında İstanbul’da büyük bir kolera hastalığı zuhur etti, bütün mektepler tatil edildi. Bu sebepten ve aynı zamanda (Ayn-ül-Maarif Cemiyeti)’nin yardıma devam edememesi yüzünden Şakir Şabri muvakkaten Antebe döndü. Derken (Büyük kar) bastırdı, İstanbul’a geri gitmek imkânı kalmadı. O ders senesini ve yaz tatilin Antep’te medresede geçirdi.

Aynı senenin Eylül ayında Antep’te, tahsil müddeti üç sene olan bir (Dar-ülmuallimin), yani (Erkek İlköğretmen okulu) açıldı. Muallimliği çok seven hocamız bu okula talebe olarak girdi. 1913’te buradan mezun oldu. 25 Teşrinievvel 1329 (29 Ekim 1913)’da Dayı Ahmet Ağanın çiftliği (Yona) köyüne muallim tayin edilip gitti. İki sene bu köyde vazife gördükten sonra Dar-ül-mualliminlerin (sonradan Maarif Vekâletince lise tahsiline muadil olduğu tasdik edilmiştir.) dört seneye çıkarılması üzerine,o zaman Antebin vilâyet merkezi olan Halep’e ikmal-i tahsile gitti. Bir sene de burada okuyup diploma alarak aynı köydeki vazifesine döndü.

Şakir Sabri Halep’ten Yona’ya döndüğü zaman Yona ilkokulu elli yataklı, yatılı bir köy okulu olmuştu. Kendiside müdür tayin edilmişti.

Antep-Fransız harbine, yani 1920 senesine kadar bu köyde yatılı ilkokul müdürlüğü yaptı. Akçakoyun’lu istasyonuna işgal eden Fransızlarla, Ermeni gönüllüleri (burası çete yatağıdır) diye sık sık Yona’yı basıyorlar, köyü ve mektebi yağma ediyorlardı. Köy boşatıldı, okulun müdür, muallim ve müstahdemleri de Antebe sığındılar. Köy, Akçakoyunlu istasyonuna on kilometredir.

Antep - Fransız harbinin davamı müddetince Şakir Sabri, Antep’te (Muhtac-i muavenet) asker ailerine yardım komisyonunda vazife aldı ve çalıştı. Antep’in üçüncü ve büyük muhasarasından az evvel, (Heyet-i Merkeziye)’den müsaade alarak Maraş’ta bulunan ailesini görmeye gittiği zaman büyük muhasara başlamış ve Antep’e dönmek imkânı kalmamıştı. O sene Maraş Maarif Müdürü olan hemşehirimiz rahmetli İshak Refetin ısrarı üzerine (Maraş İdâdîsi Kısm-ı İptidaîsi Başmuallimliğini) kabul etti.

Bir sene sonra işgaldan kurtulan yurduna döndü. Evvelâ (Reşadiye) sonra (Dar-ül-eytam) mekteplerinde muallimlik yaptı. 1927’de Nizip İstiklâl Mektebine müdür oldu. İki sene sonra Gaziantep’e nakledildi. İsmet paşa İlkokulu’na (şimdiki adı şehit Kâmil) müdür muavini tayin edildi. Bundan sonra sırasıyle: İsmet Paşa, kurtuluş, Dayı Ahmet Ağa, Gazi M. Kemal İlkokullarında yılarca baş öğretmenlik yaptıktan sonra 1951 yılının 13. Temmuzun da yaş haddinden emekliye ayrıldı.

Otuzsekiz senelik meslek hayatının sekiz senesi öğretmenlik ve otuz senesi de başöğretmenlikle geçen hocamız şimdi milletimize bir çok büyük adamlar yetiştirmenin hızı ve gururu içinde, kitaplariyle başbaşa, münzevi bir emeklilik hayatı yaşamaktadır.

Mumâileyh, öğretmen olarak çalıştığı zaman da resmî vazifesi dışında bir takım munzam vazifeleri de görmüştür ki şunlardır:

1- Gaziantep Meclis-i Umumi Âzalığı, (1926- 1930) 2- Gaziantep İlk Tedrisat Meclisi Âzalığı (Dört sene) 3- Gaziantep İlköğretim Disiplin Kurulu Üyeliği (İki sene) 4- Gaziantep Köy Okulları Disiplin Kurulu Üyeliği 5- Gaziantep Muallimler Birliği Reisliği 6- Gaziantep Çocuk Esirgeme Kurumu Başkanlığı 7- Gaziantep Çocuk Esirgeme Kurumu Muhasipliği 8- Gaziantep Kurtuluş İlkokulu Himaye Heyeti Reisliği 9- Gaziantep Gençler Birliği Reisliği (İkinci Meşrutiyetin İlânı Senelerinde) 10- Gaziantep Halkevi Dergisi (Başpınar)’ın Mesul Müdürlüğü 11- Halkevi Dil, Edebiyat Kolu Başkanlığı (onbeş sene) 12- Gaziantep Kültür Derneği İdare Heyeti Üyeliği.

Basılmış Eserleri :

1- Gaziantep Büyükleri (550 yıllık âlim ve şairleri) 200 sayfa. 2- Gaziantep’in yakın tarihinden notlar ve hâtıralar. (Kültür Derneği tarafından yayınlanan bu eser Maarif Vekâletince de kabul edilerek, Tebliğler Dergisinde okullara tavsiye edilmiştir.) 3- Uyan. Millî manzume. (Eski arap harfleriyle basılmıştır.) 4- Uyan, Millî manzume. (Eski arap harfleriyle basılmıştır. Birinci cihan harbi facialarını anlatır. 5- Aydi Divanı. (Ömer Asım Aksoy ve Ali Nadi Ünler ile beraber hazırlanmıştır. 6- Hasip Dürri. (Ömer Asım Aksoy ile birlikte hazırlanmıştır.) 7- Gaziantep Halkevi Broşürü. (Ömer Asım Aksoy’un başkanlığında bir heyet halinde hazırlanmıştır.)

Bunlardan başka bir çok emek sarfıyle hazırladığı (Gaziantep Kitabeleri) adlı eseri de derneğimizce basılmaktadır.

Hele onun (Kurtuluş Destanı), asırlarca Gaziantep Kurtuluş yıldönümlerinde okunacak olan en veciz bir Antep - Fransız harbinin tarihidir.

Elli yıldanberi Antep’te intişar eden bütün gazete ve dergilere yazı yazan ve mukabilinde hiçbir maddi menfaat beklemeyen bu feragâtkâr yazarın en çok yazıları folklora aittir ve çoğu, 108 sayıdan ibaret olan (Başpınar) dergisindedir.

Nejat YETKİN


[1] Nüfus cüzdanındaki doğum tarihi 1302 ise de bunun tashih gördüğünü, hakiki tevellüdünün 1304 (1888) olduğunu ifade ediyor.