“Hamdolsun bayrağı koymadık çamurda,

Tam altı bin kurban verdik bu uğurda.’’

İshak Refet Işıtman

Merhum "Rüştü Hoca”nın kızı Feride hanım, Ankara’da arasıra, beni yani bu eski baba dostunu ziyarete gelir. Bir defaki gelişinde bana, babasının not defterinden koparılmış ve yıpranmış bir yaprak getirdi, verdi. Kurşun kalemle yazılmış yazı, aradan çok zaman geçtiğI için silinmek üzereydi. Zorla okudum. Merhum, bu yazıda Antep-Fransız harbine ait bir hatırasını anlatıyor ve şöyle diyor:

"Tutlukta Delikli civarında, Yıldırım taburu karargahında bulunuyordum. Şehid-i mağfur (Söylemez zade Mahmut) efendi bana sordu: (Yazın güzel mi?) Ben; "Hayır, güzel değil, ne yapacaksın?” dedim. "Ermeni mektupları tercüme ettim, tebyiz etmek (beyaza çekmek) istiyorum.” dedi. Güzel yazan bir kâtip getirdik. Kendi söylüyor, o da yazıyordu. “Tutulmuş Ermeni mektubu” olması dikkatimi celbetti. Bütün kulak kesilerek dinliyordum. Mektupta bir çok tavsiyede bulunduktan sonra şöyle diyordu:

"Eğer son dakika çalarsa, benzin, bomba, barut, katran, gaz, neft hülasa mevaddı müştaileden (ateş ve alev saçan maddelerden) ne varsa istimal edin, yakın, yıkın, harap edin, taşı taş üstünde koymayın. Türkler yerinizde bir baykuş yuvası bulsunlar.” diyordu. Ben: “Aferin, işte adam böyle olmalı. Yanımda olsa elini sıkardım’’dedim. Mahmut Efendi: “Evet, düşman metin” dedi. Hocanın notlarının biraz daha devamı var ama, sayfa bitmiş, söz bitmemiş olduğu için, bir şey anlaşılmadığından, kalan kısmı yazmadım.

Rüştü Hoca, bu: “Aferin işte adam böyle olmalı. Yanımda olsa elini sıkardım” sözleriyle düşmanı takdir ediyor değil de, bizim milis kuvvetlerimizin de böyle haraket etmesini tasviye etmek istiyordu, herhalde. Çünkü Hocamız, yurtsever ve aydın bir insandı. Bu harpte semt reisi, kardeşi Abdullah efendinin, Mağarabaşına taarruzunda gösterdiği kahramanlık, Antep-Fransız harbinin şanlı bir sayfasını teşkil eder.

Not: 1- Dutluk, etrafı şehirde dut ağaçlarıyla meşhur mevsimlik bir sahra yeridir. Bu harpte burası, geçici olarak karargâh olmuştu. Çünkü, düşmanın top ateşi menzilinden oldukça uzak bir yerdi.

Not: 2- Mahmut Söylemez bey, bu harpte Şehit Şahin bey gibi fedakarlık gösterip Şehitlik mertebesine eren aydın ve çok vatanperver, kibar bir yedeksubay idi. Nur içinde yatsın.

Şakir Sabri YENER