Cumhuriyet devrinde Mesleki ve Teknik Öğretim Okullarının gelişmesinde büyük emeği geçti

Rüştü Uzel eski Maliye memurlarından merhum Hafız Süleyman Efendi’nin oğludur. 1889 yılında (15 Ekim) Bursa'da doğdu Reyhan Paşa İlkokulunu bitirdikten sonra yedi yıllık Bursa Mülki İdadisinden diploma aldı.

1908 yılında Askeri Tıp Okulu imtihanını kazanarak bu okula girdi. Bir ay sonra Devlet tarafından yabancı memleketlere gönderilecek öğrenciler için açılan imtihanda başarı gösterdiğinden, Avrupa’ya gitmeyi tercih ederek Askeri Tıp Okulundan ayrıldı.

Fransa'ya gönderilen Rüştü Uzel, Üniversitede dersleri takip edebilecek lisan öğrenmek maksadıyla Dijon’da Karno lisesine devam etti. Bundan sonra Klermon Ferrant Üniversitesine girerek umumi kimya sınai kimya ve ziraî kimya tahsili yaptıktan sonra 1913 yılında mezun oldu ve memlekete döndü.

Rüştü Uzel ilk defa Kastamonu Lisesi Hikmet-i Tabiiye Muallimliğine tayin edildi

(9 Ekim 1329) (1913). Bir yıl öğretmenlik yaptıktan sonra Birinci Dünya Harbinin patlamasıyla silâh altına çağırıldı.

Askeri hizmetini muhabere sınıfında zabit namzedi, zabit vekili ve ihtiyat mülazımı sânisi (Yedek Muhabere Teğmeni) olarak yapan Rüştü Uzel, terhis edildiği zaman, İstanbul Öğretmen Okulu Kimya Öğretmenliğine tayin edildi 19 Kasım 1334. (1918).

Bu süre içinde ilâve olarak Galatasaray Lisesi ve Yüksek Öğretmen Okulu Kimya öğretmenliğini yaptı. 27 Eylül 1927 tarihinde İstanbul Kız Öğretmen Okulu Müdürlüğüne tayin edildi ve çok kısa bir zaman sonra. Millî Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Müdürlüğüne tayin edildi. (23 Ekim 1927). Fakat

Cemal Hüsnü Taray Milli Eğitim Bakanı iken vazifesinden istifa etti (11 Mayıs 1929)

Rüştü Uzel Meslek Okullarının idaresi Millî Eğitim Bakanlığına geçtiği zaman, Yüksek Teknik ve Mesleki Öğretim Umum Müdürlüğüne tayin edildi. İki yıl bu vazifede çalıştıktan sonra Milli Talim ve Terbiye Dairesi Üyeliğine nakledildi.

Millî Eğitim Bakanlığında Meslekî ve Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü kurulunca, Rüştü Uzel Umum Müdürlüğe getirildi. Ve 22.8.1933 tarihinde vazifeye başladı. Bu Umum Müdürlük Müsteşarlık haline gelince, 27 Eylül 1941 tarihinde Müsteşar oldu.

Meslekî ve Teknik Öğretim Okullarının ve kurslarının yurt sathına geniş ölçüde yayılması, okul binalarının inşası, atölye ve laboratuvarın modern âletlerle donatılması, Rüştü Uzel’in sistemli çalışmasıyla mümkün olabilmiştir.

Rüştü Uzel vazifeye başladığı tarihlerde kendi ihtiyaçlarını dahi karşılayamayacak durumda bulunan Erkek Sanat Okullarının atölyeleri, en hassas fizik âletleri, ders araçları ve çeşitli makinaları yapabilecek seviyeye ulaşmıştır.

Türk cemiyetinin çağdaş memleketler seviyesine yükselmesi için kızlarımızın Batıdaki benzeri okulların öğretim programlarına göre yetiştirilmeleri maksadıyla açılan Kız Enstitüleri, İktisadi müesseseleri bürolarına bilgili elemanları hazırlamak maksadıyla kurulan Ticaret Öğretim Okulları, Rüştü Uzel’in büyük gayretleriyle bugünkü duruma gelebilmişlerdir.

Rüştü Uzel emekliye ayrıldığı 1 Ekim 1950 tarihine kadar 17 yıl 11 ay 9 gün Meslekî ve Teknik Öğretim Müesseselerinin başında devamlı olarak hizmet etmiştir. Rüştü Uzel’in Türkiye Millî Eğitimine yapmış olduğu büyük hizmetler asla unutulmayacaktır. Meslekî ve Teknik Öğretim mensupları, bu mutlu yıl dönümünde kendisine şükranlarını sunmayı borç bilir.

R.O