Bir seneden beri Gaziantep’te eski Burç Kulubü yerinde faaliyet gösteren bir teşkilât var. Binanın cephesinde kocaman bir levha, levhada uzun boylu yazılar. Ama bu yazıları okumak Ve bir şeyler anlamak oldukça vakit ister.

“T.C. Sanayi Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Küçük Sanayi Geliştirme merkezi, Gaziantep Pilot Projesi” diye yazılı levhadan, eğer burası ile yakın ilginiz yoksa, benim gibi hiçbir şey anlamadığınız muhakkaktır. İşte bu merakladırm ki, babam Osman Tuzcu bu müesseseyi ziyarete gittiğinde ben de beraber gittim.

Müessesenin Türk müdürü, yani proje müdürü, sayın Sami Önay’la bir konuşma yaparak sorular sordum.

Sorularım ve cevaplarını aşağıda sırası ile sizlere aktarıyorum:

Soru: Birleşmiş milletler geliştirme programı özel fonu ve T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı küçük sanayi geliştirme merkezi Gaziantep Pilot Projesi diye anılan ve KÜSGEM rumuzu ile belirtilen müesseseyi kısaca anlatır mısınız?

Cevap: KÜSGEM rumuzu ile belirtilen Küçük Sanayi Geliştirme Merkezi, Gaziantep Pilot Projesi, Hükümetimiz ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı temsilciliği arasında 12 Haziran 1970 tarihinde Ankara’da imzalanan anlaşma gereğince Küçük Sanayiin geliştirilmesi ve örnek Sanayi Sitesinin plânlanmasını ve yapılması için 3 Ağustos 1970 tarihinden itibaren resmen faaliyete geçmiş bulunmaktadır.

Birleşmiş Milletler ve Milli Uzmanlardan müteşekkil elemanlarımız Küçük Sanayicinin hizmetinde olarak.

- Proje (Küçük Sanayi Sitesi)

- Eğitim

- İktisadi Etüt

- Danışmanlık (İktisadi ve Teknik)

- Tali Müteahhitlik

- Fabrika tesis (Örnek Sanayi Sitesinde) çalışmaları yapmaktadır.

- Diğer iki Birleşmiş Milletler uzmanı geldiğinde

- Pazarlama

- Finansman ve Maliyet Muhasebesi çalışmaları da büyük çapta devam edecektir.

- İnşaatı devam eden ve tezgeh ile teçhizatı Birleşmiş Milletlerden hibe olarak gelecek olan

- Takım imâl atölyesi

- Isıl İşlen Atölyesi

- Sıcak Dövme Atölyesi

- Kaynak Atölyesi

- Kimya Labaratuvarı

- Mekanik Laboratuvarı

- Metalürji Laboratuvarı faaliyete geçtiğinde Küçük Sanayiciye tatbiki olarak da yardım ve hizmet edilecektir.

Soru: Nizip yolu üzerinde, çimento fabrikası yakında kurulacak yeriniz kaç metrekaredir? bunlarda neler yapmak istiyorsunuz ve ne kadar para harcıyacaksınız?

Cevap: Gaziantep’in doğusunda, şehre takriben 4 Km uzaktaki demiryolu, Nizip Karayolu ve Göllüce Köyü’nün sınırladığı 2. 000. 000 (İki Milyon) Metre karelik arazide Küçük Sanayi Sitesi kurulacaktır. Bu site üç ana bölümden müteşekildir:

- Örnek Sanayi Sitesi

- Küçük Sanayi Geliştirme Merkezi

- S. S. Küçük Sanayi Sitesi

(Yapı kooperatifine üye olan Küçük Sanayicilerin işyeri sahibi olacakları sanayi sitesi)

Sitede yapılacak harcamaları iki bölümde mütalâa etmek daha doğru olacaktır:

a) Alt yapı harcamaları (Elektrik, su, yol, kanalizasyon ve drenaj takriben 30 milyon TL.

b) Üst yapı harcamaları:

Takriben 100.000.000.00 TL. (Yüz milyon TL)'dır.

Küçük Sanayi Geliştirme Merkezi binaları inşaatına ait olan takriben 4 milyon TL’lik harcama tamamen Devlet tarafından ödenmektedir.

Soru: Harcanacak bu paranın ne kadar bizim sanatkârlar peşin ödeyecekler, ne kadarını sonradan verecekler, aylık taksitlerin miktarı ne olacaktır?

Cevap: Sanayicilere ait üst yapının

%70’ni Devlet 16 yıl vadeli ve %3 faizli kredi olarak vermektedir. 16 yıl vadenin ilk altı yılı ödemesiz devredir.

Geri kalan %30’nu de Sanayici, S.S. Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifinin tespit ettiği 30 aylık taksit halinde ödemektedir.

Bu taksitler ihale sonunda kesinleşecektir.

Soru: Sanatkârlarımızın çalışacakları dükkanlar kaç metrekare olacaktır. Bunların tüm bedeli ne kadar tutacaktır? Yani her dükkan için sanatkarlar ne ödeyeceklerdir?

Cevap: Sanayicilerin çalışacakları iş yeri alanları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

İŞ YERİ TİPLERİNİN KAPALI-GENİŞLEME ve ARSA SAHASI

Tip No.

Kapalı Saha M2

Genişleme Sahası M2

Arsa Sahası M2

1

40

20

120

2

80

40

200

3

120

60

350

4

160

80

400

5

240

120

630

6

320

160

900

7

480

240

1500

8

800

400

2160

Çeşitli tip iş yerinin kesin maliyetleri ihalenin yapılmasından sonra yapılacak tenzilata bağlı olarak ortaya çıkacaktır. Bu konuda inşaatın kaliteli ve ucuz olması prensibi esas olarak alınmıştır.

Soru: Bedeli ödenen dükkanlar sanatkarlara tapu edilebilecek mi, ve ne zaman tapuları verilecek?

Cevap: Bedeli ödenen iş yerleri sanayicilere tapu edilecektir.

Yukarıda belirtildiği gibi bina maliyetinin %70’ni Devlet 16 yıl vadeli kredi olarak vermektedir. İşte bu vade sonunda tapular sanayicilere verilecektir.

Soru: Sanatkârlar, bu dükkanları başkasına devredebilirler mi? Ölüm halinde bu dükkanların mülkiyet durumu ne olacaktır?

Cevap: İş yerlerinin devri ve ölüm halinde iş yerlerinin mülkiyet durumu Yapı Kooperatifi Ana sözleşmesinde yazılı olduğu gibidir. Şöyle ki, Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortaklarla ölen ortakların varisleri sermayeleri ile sair alacaklarını tasfiyesini istiyebilirler.

Çıkan veya çıkarılan ortaklar tarafından o güne kadar sermaye payı olarak kooperatife yatırılmış bulunan paralar geri verilir.

Ölen ortağın iş yeri, aynı sanatı devam ettirecek mirasçılardan birine intikal edebilir.

Soru: Hangi sanatkârlar bu bölgede toplanacaktır?

Cevap: Küçük Sanayi Sitesinde yerleşecek olan sanayi gurupları şunlardır:

-Örnek Sanayi Gurubu

-Makina ve Madeni İmalat Gurubu

-Oto Sanayi Gurubu

-Ahşap İşleri Sanayi Gurubu

-Diğer Çeşitli Sanayi Gurubu

Soru: Gaziantep bir küçük sanatlar merkezi olduğuna göre, bu sanatkarların adedi gittikçe artacaktır. Kooperatife şimdi girmemiş olan sanatkârlar ve sonradan yetişecek olanlar burada dükkan bulmak için ne yapacaklar?

Cevap: Küçük Sanayi Sitesi Yerleşme Plânı 1850 iş yeri için hazırlanmıştır. Şu anda Yapı kooperatifine yalnız 1205 üye kayıtlı olduğu için başlangıçta bunların iş yerleri inşa edilecektir. Yani yüzde elli oranında inkişaf imkânı mevcuttur.

Kooperatife şimdi girmemiş olan sanayiciler ve sonradan yetişecek olanlar müracaat sırasına göre Kooperatif yönetim kurulunun kararı ile kabul veya rededilir.

Soru: Müesesenizde Birleşmiş Millere ait kaç personel çalışıyor, bunların görevleri nedir?

Cevap: Şimdi de Küçük Sanayi Geliştirme Merkezi, Gaziantep Pilot Projesinde çalışanları tanıtalım:

Birleşmiş Milletlere ait olarak çalışan personel şunlardır:

-Sanayi İktisatçısı (Hintli)

-Sanayi Site Plancısı (Çinli)

-Sanayi Mühendis (İmalat) (Hintili)

-Makina Mühendisi (İngiliz)

-İdari Yardımcı (Türk Eleman)

-Daktilo (Türk eleman)

kısa zaman sonra

-Proje yönetcisi

-Pazarlama Uzmanı

-Finansman ve Maliyet muhasebesi uzmanı

-Değişik mevzularda kısa süreli uzmanlar gelecektir.

Soru: Bakanlığa bağlı kaç personel çalışmaktadır ve bunlar ne iş görürler?

Cevap: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Küçük Sanatlar Dairesi Reisliğine bağlı olarka çalışan personel şunlar:

-Proje Müdürü (Makina Yük. Mühendisi)

-Proje Bölümü Şefi (Yüksek Mimar) - iki İnşaat Yüksek Mühendisi

-İki Mimar

-Üç iktisatçi İkisi (Ankara’da)

-Makina Mühendisi

- Makina Yüksek Mühendisi

- Muhasebeci

- Mutemet

- Anbar ve Ayniyat Memuru

- İki dil bilir Sekreter

- İki Daktilo (Birisi Ankara’da)

- Teknisyen Yardımcısı

- Sergi Memuru

- İki Şoför

- Üç Odacı (Birisi Ankara’da)

- İki Gece Bekçisi

Ayrıca imalât tecrübesi olan makina mühendisleri ve tecrübeli bir iktisatçı idareci bulunduğunda

- 4 Makina Mühendisi

- İdari Müdür muavini alınacak ve işin inkişafına göre.

- 2 Finasman ve Maliyet muhasebesi uzmanı

- Beş teknisyen

- Üç Atölye ustası

- İki Teknik Ressam

- İki Konstrüktör

- İki Atölye Şefi

- Üç Laboratuvar memuru çalışacaktır.

Soru: Çalışmalarınız kaç yıl sürecektir? Gaziantep’ten ayrıldıktan sonra bu müessese nereye gidecek ve ne gibi çalışmalar yapacaktır? Gaziantep’ten ayrıldıktan sonra ilişkileriniz devam edecek mi ve hangi yönlerde?

Cevap: Küçük Sanayi Geliştirme Merkezi. Gaziantep Pilot Projesi beş yıl süreli bir projedir. Bu sürenin bir yılı geçmiş bulunmaktadır.

Gaziantep Pilot Projesi başarıya ulaştıktan sonra benzer projeler memleketimizin diğer illerinde başlatılacaktır.

Küçük Sanayi Sitesinde kurulmakta olan Küçük Sanayi Geliştirme Merkezi Gaziantep’te kalacak ve devamlı olarak faaliyet göstererek atölyeleri, laboratuvarları ve elemanları ile küçük sanayiciye hizmet edecektir.

(Sabah gazetesinde kısaltılarak alınmıştır.)