Gaziantep yetiştirdiği Hasankeyf tütünü ile de Türkiye’de kendisine has bir hususiyet taşımaktadır. Hasankeyf tütününü dünyada istihsal eden tek yer Gaziantep’tir. Hasankeyf tütünlerinin tek alıcısı da Mısır’dır. Hasankeyf tütünlerinin Mısırda fiatları diğer tütünlerden daha yüksek olduğu halde satışı seneden seneye artmaktadır.

Hasankeyf tütünlerinin muntazam toplanması işlenmesi ve iyi fiatla satışını temin etmek ve müstahsillere muameleleri nisbetinde yardımda bulunmak üzere 1938 yılında bir Hasankeyf Tarım Satış Kooperatifi kurulmuştur. Bu kooperatifin 390 ortağı vardır.

Hasankeyf tütünlerinin ekim sahası her yıl vasati olarak 2.000-2.500 dönüm olup senevi vasati istihsal miktarı 300-400 ton arasındadır. İstihsal edilen tütünler işlendikten sonra senede vasati olarak 200-250 ton tütün satışı yapılabilmektedir.

Hasankeyf tütünleri birinci fermantasyonu yapılmış olarak kooperatif eksperine 4 neviye ayrılarak teslim alınır. Alınan tütünler depolarda bir ay kadar pişirildikten sonra alabura yapılarak işletmenin birinci nevi işliyen ustalara sevkedilir. Birinci neviye girmiyenler desteciler vasıtası ile 2’nci nevi ustalara ve oradan çıkan küçük nevi yapraklar ise 3 üncü nevi ustalara verilir. 3 üncü neviye girmeyen çok küçük yapraklar da tongo makinesinde doğrudan doğruya balya yapılır ve bunlara 4 üncü nevi denilir. İşlenmemiş tütünlerden yüzde 60-66 arasında işlenmiş tütün elde edilmektedir.

Kooperatif idaresi genel kurulca, seçilmiş 4 veya 3 ortağa tevdi edilmiştir. İdare heyeti her sene istihsal edilmiş olan tütün için Mısırlı muhtelif rakip firmaların talebini tetkik ederek tütünün azami fiatla satılmasına çalışır.

Son senelerde elde stok kalmamakta ve istihsal edilen tütünler kolayca satılmaktadır.

Mehmet GÜREL