GAZİANTEP BAĞCILIĞI VE BAĞ ÜRÜNLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
İç ve dış pazarlarda satış imkanlarının sağlanması şekillerinin tespitine yarayacak varlık ve esasları belirten rapor:
1-Giriş:
1-Gaziantep vilayetinin yüz ölçüsü 779.800 hektar olup bunun %11,2’si (88.000 hektarı) bağdır.
İlçelere göre yayılışı:
|
İLÇELER |
BAĞ SAHASI MİKTARI HEKTAR |
TAKRİBİ MAHSUL MİKTARI, YAŞ, KG. |
|
Merkez İlçe |
25.250 |
85.500.000 |
|
Kilis |
21.500 |
115.500.000 |
|
Nizip |
18.000 |
56.700.000 |
|
Oğuzeli |
16.000 |
54.000.000 |
|
İslâhiye |
6.000 |
18.900.000 |
|
Yavuzeli |
750 |
2.587.500 |
|
Araban |
500 |
1.687.500 |
|
Yekün |
88.000 |
334.875.000 (335 milyon kg kabul edilmiştir.) |
Not: Genç, yaşlı, hastalıklı takriben (23.000 hektar) hariç verimli saha (65.000) hektardır.
1, numaralı cetvelde yüzde nispetleriyle belirtilmiştir.
2-Vilâyetimizde bağ̆ ziraatı geniş̧ ölçüde yapılmakta, takriben %40-45’i
Fıstık ve Zeytin bahçelerimde ara ziraatı halinde mütebakisi yalnız, (kapama) bağ̆ plantasyonlarıdır.
3- Arazi meyli, toprak vasfı, üzüm cinsi, bakım nispeti, budama şekli gibi faktörlere ilaveten; bağların yalnız, bir kısmının da Fıstık ve Zeytinlerde ara ziraatı halinde dikişleriyle dekara ihtiva ettikleri omca (tiyek) adetleri yer yer değişir.
Güneydoğu bölgesinde (Bilhassa Gaziantep’te) bağ̆ dikimi; diğer bütün bölgelerden farklı, olarak çok seyrektir. Vilayetin, Kilis hariç̧ diğer yerlerinde; kıraçlarda (2.25-2.50, 2,75-300) ortalama 2 60 Normal arazi ve kapama bağlarda, (3.25-3.50- ilâ 375) ortalama 3.50. Daha ziyade ara ziraatı halinde (4) metre aralıklarla Kilis kazasında (300-3.25,3.75 400). Az ve hayırlı yerlerde de (450-500) arasında, ortalama 3.75 aralıklarla dikilmiştir.
Buna göre; Vilayetimiz bağlarında dekara isabet ederi omca (tiyek) Ortalaması;
Takriben:
A-(Merkez, Nizip, Oğuzeli, İslâhiye, Yavuzeli, Araban: 90 adet
B-(Kilis İlçesi): 70 adet
C-(Vilayet olarak ortalama): 85 adet
4- Genel olarak 88 bin hektar bağ̆ sahası 3’ncü maddenin (A.B.C.) paragraflarındaki endekslerle takriben (75) milyon bağ̆ omcası tahmin olunmaktadır.
Fakat bunların, cinsi, yaş ve sıhatlârı ayrı ayrıdır. Hastalıklı, yaşlı olup verimden düşmüş, genç̧ olduklarından istihsale başlanmamış̧, genç̧, yaşlı ve hastalıklı olanlar (1) numaralı cetvelde tahmini % de miktarları ile gösterilmiş̧ olup ortalama 26,5’dir.
Gençliği, yaşlılığı, hastalıklı oluşlarla verme rantabilitesi standardının dışında kalan %26,5 nispetindeki bağ̆ miktarı çıkarılırsa Vilayetimizde takriben 65000 hektar (veya 55,5 milyon omcalık) verimli bağ̆ bulunduğunun (hakikate uygun bir tahmin ile) tespit edildiğine kani bulunmaktayız.
5- GAZİANTEP BAĞCILIĞININ; İKLİM ve TOPRAK FAKTÖRLERİ. KARŞISINDAKİ DURUMU:
Gaziantep Vilayeti sahası: umumiyetle Akdeniz ile kontinantal iklim arasında geçit iklimi karakteriyle;
Toprak yapısı bakımından da 3’ncü zamanın miyosen ve eğosen 4’ncü zamanın aleviyenları, 1’nci perm karbonifer teşekkülleri ile volkanik sahraları muhtevi jeolojik bünyesiyle;
Bağcılığa elverişlidir.
6- GAZİANTEP BAĞCILIĞININ ZİRAİ DURUMU:
Tabiat faktörlerinin imkânları ile eksi tansiyon bağcılığına müsait bulunan Gaziantep Vilayetinde bağlara tatbik olunan zirai, Kültür; toprak1 hafrı (kâfi miktarda sürülme); budama (yatık bölge orijinalinde); hastalık ve zararlılarından kısmen korumadan (ekseriyetle Devlet yardımı ile) ibarettir. Sulama yoktur, Gübreleme henüz bağ̆ ziraatına sokulmamıştır.
Bu sebeplerden omca veya dekar başına verim düşüktür. Dekardan ortalama yarım ton yaş üzüm alınabilmektedir.
Vilayetin nev’i ve kaliteleri ayrıt edilmeksizin yıllık istihsal ortalaması tahminen ve takriben (335) bin ton yaş üzümdür.
7- GAZİANTEP BAĞLARINDA MEVCUT ÖZÜM ÇEŞİTLERİ:
Gaziantep Vilayeti Güneydoğunun Kültür, sanat ve sosyal hayatında olduğu gibi ziraat konusunda da önderi sayılabilir. İsimleri ve olgunluk zamanları (erken, orta, geç̧ olarak) üç̧ gurupta toplanılan 30 kadar ve değerli üzüm çeşidi bulunmaktadır. (Cetvel numara 2 eklidir.)
8- GAZİANTEP BAĞLARINDA YETİŞTİRİLEN ÜZÜMLERİN KULLANILIŞ ELVERİŞLİLİKLERİ:
Vilayet içinde istihlak ve ithal edilenler (sofralık/kurutmalık, şiralık, şaraplık) memleket çapında yaş sevkiyata müsait bulunanlar, hariç̧ memleketlere sevk edilebilme evsafını haiz bulunanlar üç̧ esas bölümde toplanmıştır. Muhtelif yönlerden kullanılmaya müsait bulunanlar da puanları (X) işaretiyle derecelendirmek suretile üç numaralı cetvelde gösterilmiştir.
(Devamı var)
