DOLICHE şehrinin adı orta Bizans kaynaklarına türlü şekillerde geçmiştir. (TELUK TULUPA) ve nihayet Arap kaynaklarında DALÜK denilmiştir. Bugün Gaziantep’in yerinde muhtemelen mevcut olan eski şehrin hakkında pek sarih bir bilgiye sahip olmamakla beraber eski ve orta çağlarda Mezopotamyada Fırat yoluyla gelen Türklerin Delük Doliche şehrin ilk kuruluş yerinin burası olduğu tarihi araştırmalar sonunda anlaşılmıştır. Nitekim bugün köy halindeki Dülük Bizanslılar zamanında müstahkem bir kale olarak tarihe geçmiştir.

Antep isminin ne zaman, kimler tarafından ve hangi esasa müsteniden verildiği henüz ilmi bir esasa göre tesbit edilmiş değildir. Antep isminin menşe’i hakkında türlü söylentiler vardır. Bunları şöyle özetleyebiliriz:

1- Şehir ismini burada hüküm süren Ayni adındaki kraldan alarak Aynita olmuştur.

2- (Han) arazisi demek olan Eti dilindeki [Hantep] adlandırılmıştır.

3- Geldaniler dilinde [En güzel manasına alınmış ENTAP] kelimesi ile isimlendirilmiştir.

4- Şehrin sularının iyi veya güzel olmasından [En iyi veya güzel anlamına gelmek üzere] iyi veya güzel pınar, kaynak) manasında [Ayıntap] kullanılmıştır.

5- Kelimenin Farsçadaki anlamına nazaran (Ayıntap) bol sulu yerdir.

6- Beyaz taşlarla yapılmış şehrin bunlara çarpan güneş ışıklarının parlak ve berrak akisler yapmasından dolayı Ayıntap kelimesi (güneş gibi parlayan şehir) anlamım ifade etmektedir.

7- Haçlı seferleri sırasında bu isim (Hantap) şeklini almış ve Ermeni kaynaklarıda burayı (Anthaph) şeklinde kaydetmişlerdir.

Gaziantep tarihinin her çağında insanlar tarafından seslenmiştir. Hangi tarihte ve kimler tarafından kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir.

Doğan Cızdaman (Turizm âlemi)