a- Bağcılık Konusunda:

1- Çeşitli Amerikan asma ağaçları ile yerli çeşitlerin afiniteleri:

Müessesenin 8-9 numaralı afinite ve adabtasyon parselende yapılan tetkiklere göre:

aa) 5/BB ve 8/B anaçlarının aşı bakamından yerli çeşitlerle anlaşamadıkları.

bb) Chas. X Beri. 41/B anacı ile Semillen (Fransız şaraplık) aşı bakımından anlaşamamış, anaç zayıf ve kalem kuvvetli gelmiştir.

cc) Diğer varyetelerde şimdilik normal durum müşahede edilmekte olup tetkiklere devam edilmektedir.

2-Çeşitli Amerikan asma ağaçları üzerine aşılı yerli çeşitleri kalite ve verim üzerindeki rolü ayrı ayrı incelenmiştir.

3-Çeşitli Amerikan asma ağaçları üzerinde aşılı yerli çeşitlerin budanması:

Kilis ve havalisinde, çok eski yıllardan beri asmalarda (Yerde sürünen şekil) tatbik edilmekte olduğundan, çifçilerimize tavsiyeye esas olmak üzere çeşitli budama şekilleri denenmekte olup bu konuda henüz sonuç alınmamış fakat proje üzerinde çalışmalar devam eylemektedir.

4-Çeşitli Amerikan asma ağaçları üzerine aşılı yerli çeşitlerin gübrelenmesi:

aa) Genellikle, Kilis ve havalisinde bağlar için gübreleme uygulanmaktadır. Halbuki bağcılıkta esas gaye, mümkün olduğu kadar fazla ve iyi kalite mahsul almaktır. Bu gayenin istihsali için bağcılıkta iki şartın yerine getirilmesi lazımdır.

Birincisi: Bağ toprağında yeteri kadar has sağlamak,

İkincisi: Bağ toprağında, asmanın ihtiyacını karşılıyacak ölçüde besin maddeleri bulundurmaktır.

Şartlardan yalnız birinin yerine getirilmesi, gerekli mahsulün temini için yeterli değildir. Çünkü asma; Topraktaki besin maddeleri kadar toprağın iyi bir şekilde hazırlanması ve kanevurak periyotlar da dahi toprakta yeter ölçüde su bulunmasına ihtiyaç göstermektedir. Toprakta gerekli hümüsün sağlanabilmesi için toprağa organik tabiattaki gübrelerin verilmesi lazımdır. Bu maksatla kullanılan gübreler; Ahır gübresi, yeşil gübre, Komposto vs. gibi kolay ve ucuz temin edilen gübrelerdir. Bu gübrelerin içerisinde en uygunu ahır gübresidir. Çünkü bu gübre, hem gerekli hümüsü sağlamakta ve hemde toprağa (NPK) gibi önemli besin maddelerini katmaktadır.

Ancak, ihtiyacın ahır gübreleriyle giderilmesi bahis konusu olamaz. Çünkü ahır gübresindeki besin maddesi miktarı ticaret gübrelerindeki besin maddelerine nisbetle düşüktür. Ağır gübresiyle ihtiyacın karşılanması için çok miktarda kullanılması zarureti vardır.

Ayrıca ekonomide olmaz. Kaldı ki ahır gübresindeki (NKP) nisbeti uygun durumda değildir.

Zira ahır gübresinde;

N P K olmasına karşılık asma ihtiyacı;1 1,5 2,5-3 dür.

1 0,6 1

Bu sebeple, besin maddesi ihtiyacının ticaret gübreleriyle karşılanması gerekir. Bunun içinde toprakların tahlil edilmesi çok faydalıdır. Müessesemiz topraklarının tahlilinde;

İşba Tekstür %

Total Tuz %

Ph Meşbu Toprakta

P 205 Kireç % kğ. Dk

Potasyum K20 Kğ. Dk.

69 Cl

0.77

7.18

12.601

135.50

85 ol.,

0.132

7.72

2.77-28.55

18.61’den fazla

Olup bağ için gübrelemeye ihtiyaç olmadığı anlaşılmış ise de bağlara gerek dikim ve gerekse dikimden sonra muhitte hiç gübre verilmediğinden bu önemli unsurun bölgede kullanılması için çevrede varyete itibarıyle çoğunluğu teşkil eden (Dökülgen, kabarcı, hönüsü, rumi, horoz karası,) gibi çeşitler (yanlarında aynı varyeteler tanık bırakılmak suratiyle) 8 ve 9 numaralı finite ve adaptasyon parselinde gübre denenmesine alınmış olup bu konudaki çalışma ve tetkikler devam etmektedir. Ancak şimdiki kannat çok müsbettir.

bb) Bağcıların, gübrelemeye esas olmak üzere toprak karakterlerini bilmeleri için müessese labaratuvarında (toprak tahlilleri) yapılması zaruri görüldüğünden, noksan bulunan labaratuvar cihazlarının temini 15.9.1967 tarih ve 5/h 740 sayılı yazımızla Tarım Bakanlığına arzedilmiştir.

5- Bölgeye en uygun ağaç ve kalemlerin seçimi:

aa) Bölgeye en uygun ağaçlar ve çeşitleriyle aşı tutma nisbetleri şöylece tesbit edilmiştir.

Ağacın Adı

Aşı Tutma Nisbeti

Berl. Rüp, R/110

80

Chas. Berl. 41/B

85

Berl. Rüb. 420/A

86

Berl. Rüp. R/99

94

Rüp. Du Lot

96

bb) En iyi uyan kalemler:

Çekirdeksizler:

(Pembe, Sultani ve Adi) çekirdeksize olarak yapılan tetkiklerde sırası ile daneleri pembe, sarı ve açık yeşil renkte ve yuvarlak, söbü, az söbü olan izme geçen varyetler henüz muhitteki üzümler kemale ermeden haziran sonu veya Temmuz başlarında tam olgunluk göstermekte, tesbit edilen % şeker nisbetleri (Pembe 17,5 Sultani 17,2 ve Adi 16) bulunmakta ve (Erkenci) çeşidi ihtiva eylemekte, R/99, R/110, 420/A, 41/B ve Rüp. Du Lot varyetleri ile Affiniteleri %90-75/125 kuruş fiatla satılabilmektedir. Bölgede genel olarak üzümlerin 20 Kuruşa kadar satıldığı dikkate alınırsa. Ticari yönden bu fiat küçümsenemez. Ayrıca ileride varyete çoğaldığı taktirde Ege bölgemiz gibi bir kurutmacılığa da girilebilir.

Bu iyi vasıflarından dolayı Müessesemizden çekidreksiz aşı kalemi alan bağcıların yetişterdekleri üzümler, İstasyonun üzümleri ile piyasada götürülmektedir. Ancak mahallen (Mantara) tabir edilen muhit bağlarının çoğunluğunun aynı çeşit bulunmaması cihetiyle zirai asaiş yönünden bağcıların başları şimdilik çekimser davranmaktadırlar.

Horoz Karası:

Çok eskiden beri Kilis’te tanınan bir varyatedir. Daneler iri ve siyah renkte, söbe, ortalama salkım ağırlığı 500-600 gr. Olup R- 99 R-100, 420-A, 41-B ve Rup. Du Lot A. Asma Ağaçları ile afinitesi %100’dür. Tesbit edilen % şeker nisbeti (14.1) dir. Erken toplanmayarak (tam kemale geldiği) vakit derilirse (Tek başına) çok iyi bir şaraplık olabilir. Aynı zamanda da sofralık kurutmalık olarakta iyi bir üzümdür. Yurt dahilinde Doğu illerine sevkedilerek sofralık olarak değerlendirebildiği gibi resmi ve özel sektör şaraphanelerince (Şaraplık olarak) ta anılan ve aranılan bir varyetedir.

(Devam edecek)