Bundan 435 yıl önce belediye görevinden bulunan piyasa tanzimine ait bir vesikayı sunuyoruz.
"Ayanı (1) Ayıntap cem (2)colup meclisi (3) şer’a gelüp şimdiki mevsüm- de koyun etinin simanı (4) tokuz Halebi akçeye (5) ve lâhmi (6) Mââzenin (7) si- manı (8) yedi Halebi akçeye olmak üze- re evvelden ola gelmiştir deyu şehadet ettikleri sebepten vukûû (9) üzere şerh (10) verildi Tahriren (11) fi (12) gurre (13) Rebi’ilevvel (14) sine (İS) 948 (1) Sabun has kuru Rıtıl (16) 22 Akçe-Akhelva rı- tıl 8 akçe Tifah (17) rıtıl 3 akçe keba- bıganemi (18) Rıtıl 17 Akçe, Birinç (19) Rı- tıl 12 akçe, Zerdalu Rıtıl 3,2 Akçe, Kâhke yebis (20) rıtıl 6 akçe, Zeyt âla (21) rıtıl 22 akçe, Kahke has rıtıl 12 akçe, Hıyar âdet 8 1 akçe, Sabun has rıtıl 28 akçe, Cibni (22) Rıtıl 12 akçe, Erük si- yah (23) rıtıl 2 akçe, Buğday udu Hale- bi rıtıl 18 akçe, Behisni üzümü rıtıl 8 akçe, Siyah üzüm rıtıl S akçe, Mil ih (24) rıtıl 12 akçe* Dibis rıtıl 8 akçe, Lahmi ganemi (25) rıtıl 9 akçe, Lahmi maâze (26) rıtıl 7 akçe, İç yağı rıtıl 9 akçe, Şarleğan yağı (27) min mââsere (28) rıtıl, 2 akçe, Basal (29) sapsuz rıtıl 1,2 akçe, Basal sablu rıtıl rübü (30) akçe, Summak eedid (31) rıtıl 6 akçe, Asel musaf- fı (32) rıtıl 6.akçe, Asel musammâ (33)
Rıtıl 12 akçe, Has etmek (34) rıtıl 3 akçe, Simit unu Kıye (35) 3 akça, Şeftalu rü- bü (36) 2 akçe, Bal mumu rıtıl 20 akçe, Leblebfi (37) rıtıl 3 akçe, Kavun rıtıl 3 rübü akçe, Mıhnı koyun eti kıye 17 akçe, Kebabı ganemi kıye 17 akçe, Has un kıye 3 akçe, Has un etmeği dört Ha- lep akçesinden rübü eksüğe satıla
Veçhi (1) Tahriri (2) Huruf(3)budur ki tzzetmâp (4) Hüseyin bey dam izzc Hazretleri (5) Muhammet Hazretleri Canibinden (6) Mihal Subaşı (7) ve Ahmet Kethüda (8) gelüp uncularla un içun şerh talap (9) ettikleri sebepten âdet kadime (10) üzere verildi tahriren (11)
- Yüz 2- Yazılı 3- Harf 4- Ağır izzetli 5- 6- Tarafın- dan 7- Polis veya jandarma görevi gören 8- Vekilkiya-kâhya 9- İstemek 10- Gelenek 1 Yazılı
Yukardaki vesikanın şimdiki dilimize göre tercümesi:
- Antep ileri gelenleri 2- Toplanıp gelerek 3- Şeri mahkemeye 4- Fiyatı-değeri 5- Osmanlı idaresinden evvel Antep’te Halep akçesi vardı. Halep ise Mısıra bağlı idi. 6-Et 7- Keçi 8- Değeri-fiyatı 9- Olduğu 10- Not-Dikte 12- içinde 13- Ay 14. Arabi aylarından biri. Ayın on beşinden evveline denir. 15- Yıl 16- Batman 3 kilo 112,5 gram. 17- Elma 18- Koyun 19- Pirinç Arapçada P harfi olmadığı için yerine B harfi kullanılır. 20- Kuru simit. Yebis kuru, kahke, simit 2 Alâ, yüksek, birinci, Ekstra 22-Peynir 23- Siyah Erik 24- Tuz 25- Koyun eti, 26- Keçi eti 27- Şirik, susam yağı 28-Küncünün yağının çıktığı devlibe denir. Masereden fiatı 29- Soğan 30- Dörtte bir 31-Yeni sumak 32- Saf bal; asel: bal, musaffi, saf demektir. 33- Musamma süzülmüş, erinmiş, erimiş. 34- Ekmek o zaman etmek denirdi. 35- Okkanın yarısı 36- Dörtte bir 37- Leblebi, Tuzlu, kavrulmuş Nohut
- 948 bn tarih ay hesabıdır. Arabi ayı dediğimiz. Şimdi Arabi ayı hesabınla yılımız 1383 olduğuna göre 1383.948=435 eder ki yukardaki piyasa 435 yıl evvel yapılmış demektir.
26-1-1963 TARİHİNDE BELEDİYE VE SERBEST RAYİÇ LİSTESİ
|
Cinsi |
Toptan Kr. |
Pera Kr. |
|
Kemikli Koyun eti |
700 |
|
|
Kemiksiz koyun eti |
825 |
|
|
Kemikli keçi eti |
400 |
|
|
Kemiksiz keçi eti |
125 |
150 |
|
Sığır eti |
110 |
130 |
|
Deve eti |
40 |
50 |
|
Süt |
77 |
100 |
|
Yoğurt tam yağlı |
117 |
150 |
|
Yoğurt yarım yağlı |
62 |
80 |
|
Patates |
47 |
60 |
|
Portakal vaşington |
150 |
175 |
|
Portakal Yafa |
100 |
150 |
|
Portakal |
170 |
250 |
|
Mandalin Rize |
125 |
200 |
|
Elma İkinci |
77 |
100 |
|
Elma Ekstra |
30 |
40 |
|
Elma birinci |
30 |
40 |
|
Limon |
18 |
25 |
|
Lahana |
800 |
1000 |
|
Ispanak |
110 |
135 |
|
Havuç |
250 |
300 |
|
Kuru bamya |
800 |
1000 |
|
Bulgur ve simit |
110 |
135 |
|
Pirinç |
250 |
300 |
|
Kuru sarımsak |
800 |
1000 |
|
Kuru soğan |
100 |
125 |
|
Taze sarımsak |
77 |
100 |
|
Taze soğan |
25 |
40 |
|
Sade yağ |
1250 |
1500 |
|
Vita yağ |
500 |
500 |
|
Simit(kahke) |
200 |
|
|
Pancar |
23 |
30 |
|
Turp |
18 |
25 |
|
Pırasa |
23 |
30 |
|
Kış kabağı |
18 |
25 |
|
Taze domates |
175 |
200 |
|
Ekmek |
97,5 |
|
|
Nohut |
100 |
125 |
|
Kırmızı mercimek |
115 |
120 |
|
Yeşil mercimek |
175 |
200 |
|
Kayseri et sucuğu |
1100 |
1250 |
|
Taze patlıcan |
400 |
450 |
|
Taze bezelye |
350 |
400 |
|
Enginar |
125 |
150 |
|
Anamor muzu |
400 |
450 |
|
Bir adet yumurta |
25 |
35 |
|
Fıstık içi |
2200 |
2500 |
|
Çıtlamış kavlak fıstık |
1050 |
1250 |
|
Kırmızı kabuklu fıstık |
750 |
800 |
|
Kırmızı dımışkı üzüm |
170 |
200 |
|
Helvacı üzüm |
115 |
150 |
|
Siyah üzüm |
200 |
225 |
|
Behisi üzümü |
250 |
275 |
|
Kuru sabun |
350 |
500 |
|
Badem içi |
1400 |
1600 |
|
Ceviz içi |
650 |
700 |
|
Bir teneke tahin |
2500 |
700 |
|
Tahin helvası |
550 |
550 |
|
Bal |
750 |
1000 |
|
Peynir yerli |
800 |
1000 |
|
Pekmez yaş üzümden |
235 |
300 |
|
Pekmez kuru üzümden |
200 |
250 |
