Gaziantep’in Kurbukayacık malla Kesindendi. 19J6 senesinde Gaziantep’te doğmuştur. Annesi Gergeri ailesinden Fatma hanımdır. Babası ise Bayram oğlu Mehmet Hilmi Efendidir.

Necmi Bayram ilk, orta ve lise tahsilini İstanbul Kabataş lisesinde yapmış ve 1936 senesinde Güzel Sanatlar Akademisi mimarı s şubesine girmiştir. Akademide üç yıl Tahsilden sonra tahsiline devam için Almanya da Münih’e gitmiştir. 1989 yılında ikinci dünya savaşının başlamasıyla yarıda dönmüş ve askerlik hizmetini yaparak 1942 yılında iş hayatına atılmıştır. Bu arada tekrar askere çağırılarak 1946 yılında terhis olmuştur.

1950 yılında evvelce Gaziantep’te hâkim bulunan Bilâl Hilmi kızı Suzan Arazla evlenmiştir. Bu evlilikten üç erkek çocuk olmuştur. Cihat, Nihat, Suat.

04/10/1956 tarihinde Belediye meclisi tarafından meclis dışından belediye reisliğine seçilmiştir. Belediye reisi seçildiği günlerde Süveyş, kanalının kapatılması dolayısı ile şehirde akaryakıt sıkıntısı başlamış ve ilk reislik günlerinde bunlarla uğraşmaya mecbur kalmıştır. Zamanında şehrin en büyük dertleri su ve elektrik işleri idi. Beş seneden beri devam etmekte olan daimî kuraklık yüzünden şehir büyük bir su sıkıntısı çekmekte olup yirmi seneyi dolduran su şebekesi yer yer çöküyor ve günden güne nüfusu artan şehrin ihtiyaçlarını hiç karşılayamaz bir hal alıyordu.

Elektrik şebekesi de eskimiş ve yıpranmış ilâve edilen guruplar ihtiyacı karşılayamaz bir hal almıştı. Küçük sanayinin büyük yer aldığı şehrimizde enerji büyük bir dava Haline gelmiş bu­lunuyordu Bütün bu ihtiyaçlara muka­bil belediye bütçesi kifayetsiz ve geliri ise azdı.

Su işleri için İller Bankası ile temasa geçilerek para temini için çalışılmış ve bu arada şehrin esaslı bir şekilde su ihtiyacının nasıl ve nereden temin edilebileceği mütehassıslara etüt ettirilmişti ve nihai karar olarak bu günkü imkânlar içinde ancak yeraltı sularından istifade edilebileceği tespit edilmiş ve bunun için bir proje İller Bankası tarafından yapılmıştır. Bir taraf tanda iki milyonluk bir istikraz teinin edilerek yapılan projeye uygun olarak Batalhüyük civarında kuyu hafriyatına başlanmıştır.

İstikrazda temin olunan para ile şebekenin ihtiyacı olan 22 km boru temin edilerek getirilmiş ve ayrıca elektrik şebekesinin ihtiyacı olan transformatör ve yeraltı kabloları, ithal etmek sureti ile temin olunmuştur. Batalhüyükte yapılan kuyu hafriyatımda geniş miktarda su bulunmuştur. Halen şehir içme suyunun büyük bir kısmı buradan temin olunmaktadır.

Elektrik işleri içinde Türkiye çimento sanayi A. Ş. ile bir anlaşma yapılarak fabrikanın işletmeye açılmasından sonra enerjisinin buradan temin edilmesi sağlanmıştı.

Bütün bunların yanında gittikçe büyüyen şehrin şehircilik bakımından birçok ihtiyaçları vardı. Otobüs servisi yıpranmış otobüslerle temin ediliyor ve ihtiyaca kâfi gelmiyordu. Şehrin mezbahası ihtiyacı karşılayamıyor ve Tabakhane semtinin sıhhi durumunu gittikçe tehdit etmeye başlamıştı. Mezbahanın başka münasip bir yere nakli icap etmekte idi. Belediyenin Buz tesisleri eskimiş ve ihtiyacı karşılamaktan uzaktı. Kesilen etleri saklamak mümkün olmuyordu.

Bunlardan başka Mezbaha davasının hâli için et ve balık kurumu ile bir anlaşma imzalanmış, bu anlaşmaya göre, et ve balık kurumu şehir civar vilâyetler ihtiyacı, için bir soğuk hava deposu inşa edeceği bu suretle şehrin buz ihtiyacı da sağlanmış olacaktı. Belediyece bu tesisler kombine çalışacak mezbaha binası inşa edilerek eski mezbaha bu tesislere nakledilecektir. Bu inşaatların icap ettirdiği yer olarak Humanız meykii tespit ve burada geniş bir saha istimlak edilerek faaliyete geçmiştir. Nitekim et ve balık kurumu tarafından kısa bir zaman sonra soğuk hava deposu; inşaatı bir milyon iki yüz elli bin liraya ihale etmiştir.

Necmi Bayram riyasete geldiği zamanlardaki belediyenin ihtiyaç ve mali durumu yukarıda; izah edilmiştir. Bu durumda belediye ihtiyaçlarının temini için ancak yeni gelir kaynakları temin etmek lazım geldiği kabul edilerek bu esas fikir üzerinde çalışılmaya başlanmıştır.

Eski pazar yerinde tesis edilen parkın zamanla park olmaktan çıkarak belediye civarı için kaçak malların satıldığı bir harabe haline gelmesi üzerine buraya 10 sene için muvakkat bir pasaj' İnşa edilerek hem bu sahanın temizlenmesi ve hem de köşe bucaklara yapılmış çirkin barakalardaki esnafa iş yeri tensin edilmesi fikriyle faaliyete geçilerek halktan yardım temin edilmiş ve bu inşaat yapılarak zamanında sahiplerine teslim edilmiştir. Bu pasajdan temin edilen fazla para ile yeni hal binası önündeki pasaj inşaatına geçilmiş ve bu pasajda zamanında bitirilmek sureti ile kiracılarına teslim edilmiştir.

Eski hal binasının kifayetsiz ve gelir getirmekten çok uzak durumu dolayısı ile yeni hal binası inşaatı için tiler Bankasından beş yüz bin lira yardım temin edilmiş ve halkta yardıma davet edilerek inşaatı ihale edilmiştir. Bu inşaata birçok emekler sarf edilerek bilhassa zamanında bitirilmesine çalışılmış aynı zamanda demir fiyatlarının çok pahalı olduğu bu zamanda hükümetin yardımı ile 83 kuruştan temin edilerek büyük tasarruflar sağlanmıştır.

Hal binasının yapılması ile pek ziyade perişan ve gayri kâfi olan eski hal yerinden kurtulmuş ve temiz, eşsiz bir binaya kavuşularak belediye gelirleri, fevkalade artırılmıştır.

Hal binası inşaatı ile beraber bütün bu sahanın bir belediye sitesi haline getirilmesi de planlamış bulunmakta idi. Nitekim eski belediye garajı yıkılarak yeni bir çarşı meydana getirilecek ve yine eski itfaiye garajı ve civarındaki dükkânlar yıkılarak modern bir ku­yumcu kapalı çarşısı yapılacaktı. Eski direkçi pazarındaki dükkânların boydan boya istimla­ke tabi olan bir kısmı üzerine Şıhcan istikametinde yine bir çarşı tesis edilecek bunun karşısına isabet eden İsmet Paşa (şimdi Şehit Kâmil) ilkokulu yerine modern bir okul binası inşa edilerek maarif ile bu bina mübadele edilecek, burasının restorasyonundan sonra bir belediye oteli tesis edilecekti. Maalesef hal binasının ikmalinin akabinde Belediye Reisinin istifası ile bu projeler yüz üstü kalmıştır.

Memleketimizde yabancı misafirleri­mizi memnun edecek bir otelin bulunmayışı dolayısı ile bu konuya da ehemmiyet verilmiştir. Bu sırada vakıflar tarafından elmacı pazarında ve şehrin muhtelif istimlaka tabi caddelerindeki birçok dükkânları satışa çıkarmış bulunuyordu. Bunların satışı iletide belediye için istimlâk bakımından birçok müşküller çıkaracaktı. Bunun için vakıflar umum müdürlü­ğü ile temasa geçilerek bunlarla muhammen bedel üzerinden belediyeye devri temin edilmiş ve buna karşılık büyük bir otel yapılmak şartı ile kız enstitüsü karşısındaki sahadan bir kısım saha bedel taktiri sureti ile vakıflara devredilmek istenmişti. Bu suretle de bir anlaşma yapılmıştır.

Hükümet konağı önünde bulunan evler istimlâk edilmiş olduğundan harap bir manzara arz ediyordun. Burasıda tanzim edilerek muntazam bir saha haline getirilmiş ve bir park tesis edilmiştir. Otobüs işletmesindeki eski otobüslerin daimî zararı ve şehir hizmetlerini göremez bir halde oluşu dolayısı ile belediyenin parası olmadığı halde İş Bankası umum müdürlüğünden kredi temin edilmiş ve Almanya’dan dört adet yeni otobüs ithal edilmiş ve beheri iki yüz bin lira olan bu otobüsler yüz kırk bin liraya yakın bir bedelle mal edilerek belediyeye büyük tasarruflar sağlanmış oldu. Bu otobüslerin bedeli 'süratle ödenerek iş bankasına olan borçlar kapatılmıştır.

Yol inşaatı olarak Atatürk bulvarının yeniden tanzimini ve asfaltlanmasını savabiliriz.

(FOTOĞRAF)

Hal binasının açılış töreni

Bu yol yapılırken bütün yeraltı tesisleri yapılarak esaslı bir şekle sokulmuştur.

Necmi Bayram zamanında park mevzuda ele alınmış ve bütün kavaklık mıntıkasının büyük bir park haline getirilmesi düşünülmüştür. İlk olarak çok bakımsız bir vaziyette olan kavaklık mesiresi belediye tarafından işletilerek batkın hizmetine açılmıştır.

Şehrin büyük çapta genişlemesi karşısında yedek inşaat sahası olarak ayrılan Değirmiçem mıntıkasının yeni şehir olarak yeniden projesi yaptırılmış ve parselasyon işlerine başlanmıştı.

Kırk ayak semtinde yeni ve şahitlerimizin şahına yakışır bir abide yapılması ele alınmış 'butlun için Ankara’da bir proje müsabakasında açılmış ve birinci gelen proje inşaat için ele alınmış ve ne yazık ki bunun parası temin edilememiştir.

Bütün bu işlerle beraber Belediye 1958 yılında İş bankasına yapmış olduğu mevduat miktarı sekiz yüz: bin liraya' baliğ oluyordu. Fakat bu sene zarfında çoktan beri istimlâk davaları devam eden birçok dava karara bağlanmış ol­makla bütün, bu istimlak bedellerinin ödenmesi dolayısı ile bu mevduat kısa zamanda erimiştir. 26/12/1956 tarihinden 29/04/1958 tarihine kadar ödenen istimlâk bedelleri 841.706,67 lira, tutmuştur.

Necmi Bayram Belediye başkan­lığından Ayrıldığı zaman belediye bütçe­si 5 milyona çıkmıştır. Bütçenin 310 000 lirası sosyal yardım olarak halka dağıtılmıştır. (1)

(1) Necmi Bayram Belediye reisliği zamanında şehrimizde iki mühim hadise cereyan etmiştir.

1- Adliye yangını

2- Meşhur Antep hadiseleri diye tarihe mal olan 1957 seçimleri hadiseleridir.

Fotoğraf: Yeni hal binasının açılış töreninde Necmi Bayram konuşurken

Adliye Yangını

1957 yılının Millet vekilleri seçimleri arifesinde Kasım ayının ilk onuncu günlerinde adliye binasının Savcılık dairesinin bulunduğu Emirali hanı tarafının bakırcıların bulunduğu cihetten ahi bir yangın çıkarak bir an içerisinde bütün binayı sarmış adeta bir mum gibi yanmıştır.

Bu yangın için şehrimiz itfaiye? si kâfi gelmediğinden Maraş itfaiyesinden de yardım istenmiştir. İmdada yetişen Maraş itfaiyesi, Tutlu hamam tarafına yangını geçirmemek için çalışmış, şehrimiz itfaiyesi işe Emirali hanının bulunduğu yerde yangını sıçratmamaya büyük gayret sarf etmiştir.

Yangına sebep olarak her ne kadar elektrik arızası gösterilmiş veya seçim mazbatalarının mahkemede bulunması dolayısı ile zamanın iktidar mensuplarının yaktıkları iddia edilmişse de yatığına asıl sebep olarak umumi efkarın fikri, savcılık memurlarından birisi tarafından suiistimali kaybetmek dolayısıyla yakıldığıdır. Mülk meyanında bu kanaat sabit bir fikir haline gelmiştir.

Ayrıca bu yangında birçok avukatlarımızın da kıymetli kitapları maalesef yanmıştır.

Gaziantep Hadiseleri

Seçimden çıkan halkın asabının gergin olması dolayısı ile vilâyette tertip edilen bir heyetçe Cumhuriyet Bayramındaki geçit resmine İştirak için bütün partilere protokolce yer verilmemişti.

Fakat C.H.P. liler mutlaka iştirak için diretmişlerdi. Ve bunun neticesi olarakta abideye çelenk koyarak bayramın yapıldığı spor meydanına doğru yürüyüşe geçmişlerdi. Bunun üzerine;

Emniyet vaziyete hâkim olamayarak tertibat almak zorunda kalmıştı. Esasen bu gibi hallerde itfaiye teşkilatı otomatikman emniyet emrine geçtiği için emniyetçe 'verilen bir emir ile itfaiye tarafından topluluğu dağıtmak maksadı ile halkın üzerine, su sıkılmıştır. Bundan daha çok sinirlenen halk galeyana gelmiş ve etrafa gelişi güzel saldırmaya ve kırıp tahrip etmeye başlamıştır. Bu arada bir komiser ve birde çocuk emniyet kurşuniyle vurulmak suretiyle can vermişlerdir.

Bu hadiselere sebebiyet veren halk ise haklın deşarj olmasına mâni olunması idi.

Bu hadiselerin esas sebebi D. P. Mebuslarının iki taraf olarak çalışması neticesidir ki, seçimde bir kısım vatandaşın reye iştirak etmemesi yüzünden seçim neticesinde görülen, D. P. İllerin bin küsur gibi az bir farkla olması C. H. P.' lilerin zihinlerinde bir (acaba?) istifhamı yaratması idi. Esasen ' 'halkta mütemadiyen tahrik ediliyordu. İşte meşhur olarak Antep tarihimize ait olan hadiselerin iç yüzü kendi taraftan görüşümüze göre budur.

Necmi Bayram’ın zamanında yapılan:

Döşeme işleri:

1957’de 38122 M2. 325 bin lira, 45 cadde ve sokakta.

1958’de 3009 M2. 493 bin lira, 19 cadde ve sokakta.

1959’da 11883 M2. 213 bin lira, 22 cadde ve sokakta.

Kanalizasyon işleri:

1957’de 13157 metre, 310 bin lira, 93 cadde ve sokakta.

1958’de 4905 metre, 318 bin lira, 61 cadde ve sokakta.

1959’da 3500 metre, 162 bin lira, 42 cadde ve sokakta.

İstimlâk işleri:

1957’de 63220763 lira,

1958’de 46967387 lira,

1959’da 333’81207 lira para sarf edilmiştir.

Verilen ruhsatlar ise şöyledir:

1957’de 855 plânlı, 671 tamir, toplam 1562.

1958’de 835 plânlı, 7l6 tamir, toplam 1551,

1959’da-520 plânlı, 567 tamir, toplam 1087.

Denilebilir ki Necmi Bayramın belediye reisliği, şehrimizde tam bir inşaat faaliyeti ile geçmiştir.